De Opening Night van het Winternachten Festival 2017 stond in het teken van de vrijheid van meningsuiting. De avond startte met de Free the Word!-speech door schrijver Michaïl Sjisjkin, een van de prominentste namen in de hedendaagse Russische literatuur. Vervolgens werden de Oxfam Novib PEN Awards uitgereikt. Tot slot debatteren auteurs Ian Buruma, Celal Altuntas en Peter Abspoel over 'Schrijven in tijden van superdiversiteit'.

De Opening Night is een Engelstalig programma tot stand gekomen in samenwerking met Oxfam Novib, PEN International en PEN Nederland.

Free the Word!-speech door Michaïl Sjisjkin
Sjisjkin schreef vier veelgeprezen romans: Onvoltooide Liefdesbrieven (Pismovnik, 2010), Venushaar (Maidenhair, 2005), Taking of Izmail (2000) en Larionov's Memoirs (1994). Michaïl Sjisjkin wordt bewonderd als een verfijnd stilist. In zijn fictie verwerkt hij Russische en Europese literaire tradities, en creëert hij een visie op de toekomst van de literatuur. Hij werkte als docent en journalist. Voor zijn romans kreeg hij de drie belangrijkste Russische literatuurprijzen: de Russian Booker Prize in 2000, de Nationale Bestseller prijs in 2005 en de Bolshaya Kniga Prijs (Grote Boekenprijs) in 2006 en 2011. Zijn werk is vertaald in dertig talen.

Oxfam Novib PEN Awards
Met de uitreiking van de prestigieuze Oxfam Novib PEN Awards werden auteurs geëerd die vandaag, met gevaar voor hun vrijheid en leven, de waarheid zoeken en uitdragen. De prijswinnaars werden bekendgemaakt: de Palestijnse dichter Ashraf Fayadh, die gevangen zit in Saoedi Arabië, en de Indiase journalist Malini Subramaniam. Zij kon wel naar Den Haag komen en kreeg de prijs uitgereikt uit handen van Farah Karimi, directeur van Oxfam Novib.

Debat met Ian Buruma, Celal Altuntas en Peter Abspoel
Daarna volgde een debat over 'Schrijven in tijden van superdiversiteit' met schrijver/journalist Ian Buruma (New York Times, Guardian, NRC), schrijver Celal Altuntas (o.a. Het dorp van zeven broers) en antropoloog/schrijver Peter Abspoel (o.a. Zingeving in het Westen) onder leiding van Sjoerd de Jong, journalist en ombudsman van NRC Handelsblad.

Presentatie en muziek
Het programma werd gepresenteerd door Lex Bohlmeijer, met muzikale bijdragen van Kamal Hors (ud, zang) en Anass Habib (deff, zang).