Inschrijven op de nieuwsbrief

Sana Valiulina

Sana Valiulina - foto Otto Snoek
Sana Valiulina - foto Otto Snoek

(Estland, 1964) groeide op in Tallinn in een gezin van ongelovige islamitische Tataren. Ze studeerde Noorse taal- en letterkunde in Moskou en verhuisde in 1989 naar Amsterdam. In 2000 verscheen haar debuutroman Het Kruis, over het leven in een Moskouse studentenflat. In 2002 volgde de novellenbundel Vanuit nergens met liefde. Voor haar monumentale epos Didar en Faroek (2006), over de Tweede Wereldoorlog en de nasleep ervan in de Sovjet-Unie, werd ze genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs. Dit liefdesverhaal over twee mensen die worden gescheiden door oorlog en terreur maar elkaar uiteindelijk weer terugvinden, is deels gebaseerd op haar eigen familiegeschiedenis. 'De roman roept reminiscenties op aan de grote Russische verteltraditie (...) een monument', schreef De Groene Amsterdammer. Hierna richtte ze haar pijlen op de Nederlandse samenleving en schreef Honderd jaar gezelligheid (2010). In deze roman vraagt ze zich af hoe het is om jong te zijn in een land waar gezelligheid een nationale obsessie is geworden. Daarna volgden het bejubelde Kinderen van Brezjnev (2014) en Winterse Buien of ben ik wel geïntegreerd genoeg (2016).

(WU 2014 GR)

Archief beschikbaar voor: Sana Valiulina

  • Winternachten 2017 – Saturday Night Unlimited

    The Return of Sultans & Tsars?

    Essayist en P.C.Hooftprijs 2017-winnaar Bas Heijne gaat in gesprek met de Nederlands-Estse schrijfster Sana Valiulina, de Turkse schrijfster/journaliste Ece Temelkuran en de gevierde Russische romanschrijver Michaïl Sjisjkin in gesprek over de achtergronden van de huidige turbulente tijden in Turkije en Rusland. Hoever moeten we terug in de geschiedenis om het huidige Turkije en Rusland te begrijpen? Welke collectieve trauma's, frustraties en sentimenten liggen ten grondslag aan de recente ontwikkelingen?

    Sinds de mislukte staatsgreep van afgelopen zomer ondergaat Turkije een grimmige tijd. Niet alleen militairen maar ook dissidenten moeten het ontgelden. Vele journalisten is hun werk ontnomen, academici en intellectuelen krijgen een reisverbod. Maar de trend van intimideren van de intelligentsia is ouder dan de coup. Orhan Pamuk, Nobelprijswinnaar voor literatuur, waarschuwde twee jaar terug al in The Guardian dat angst in Turkije de bovenhand krijgt, "Ik zie dat iedereen bang is. . . de vrijheid van meningsuiting is diep gekelderd."

    Met Rusland is het niet veel beter gesteld. Michaïl Sjisjkin beschreef onlangs hoe Russische media onder het bewind van president Poetin veranderd zijn in massavernietigingswapens, bedoeld om de bevolking te overtuigen dat Rusland opnieuw in oorlog met het westen is. Binnen deze oorlogsretoriek is elke vorm van kritiek een teken van landverraad. Daarmee wordt het onderdrukken van dissidenten gelegitimeerd.

    Ece Temelkuran is een Turkse journalist en politiek commentator. Recent verscheen haar boek Turkey: The Insane and the Melancholy.

    De Nederlands-Estse Sana Valiulina verhaalde in Kinderen van Brezjnev (2014) wat het Sovjetsysteem aan beschaving kapotmaakte en hoe in het post-sovjettijdperk het moreel verval in een versnelling kwam.

  • Winternachten 2014

    NRC Leesclub Live: De Rode ruiterij van Isaak Babel

    Met: Bas Heijne, Elsbeth Etty, Michel Krielaars, Sana Valiulina

    Een gewaardeerde traditie op het festival: de NRC Leesclub Live. Bezoekers lezen het boek en geven hun mening. Maar eerst is het woord aan het panel, dat bestaat uit Elsbeth Etty, Bas Heijne en gastredacteur Sana Valiulina, onder leiding van chef boeken Michel Krielaars. Deze keer lezen we De Rode Ruiterij uit de Verhalen van Isaak Babel.

    Isaak Babel (1894-1940) kent in Nederland vele bewonderaars: van Tommy Wieringa tot Arnon Grunberg, van Arjan Peters (Volkskrant) tot Michel Krielaars (NRC Handelsblad). Zijn Rode Ruiterij behoort tot de meesterwerken van de Russische literatuur. De verhalen werden onlangs in een prachtige nieuwe vertaling opnieuw uitgebracht in een gebonden editie van Van Oorschot.

    In De Rode ruiterij verwerkte Isaak Babel zijn ervaringen tijdens de Pools-Russische oorlog, waar hij heen was gestuurd door zijn literaire mentor Gorki 'om het echte leven te ontdekken'. Het zijn vertellingen vol bloed en willekeurige moorden, op een nuchtere toon verteld, en juist daarom zo indringend.

    Isaak Babel was een voorstander van de bolsjewistische omwenteling, maar hij kon en wilde zijn ogen niet sluiten voor de soms gruwelijke gevolgen ervan en juist daar schreef hij over. Daarom zaten de politie en de censuur hem doorlopend op de hielen. Hij werd in 1939 gearresteerd en op last van Stalin ter dood veroordeeld en geëxecuteerd.

    "Je raakt in trance door Isaak Babels verbluffende stijl." (Arjan Peters, Volkskrant)

    "Alles bij elkaar is Babel de kunstenaar die de lezer tot een compleet nieuwe visie op de wereld overhaalt." (New York Review of Books)

    Vergeet niet op tijd het boek te lezen, en neem het mee!