Oleg Lysenko
(Oekraïne, 1974), virtuoos accordeonist, woont sinds 2002 in Nederland. Hij werd opgeleid aan de muziekacademies van Poltava, Kiev en Enschede. In 1999 bracht hij zijn eerste CD Awakening uit met werk van o.a. Vivaldi, Bach, Pachelbel en Piazolla. Hij specialiseerde zich aan Codarts Rotterdam in Argentijnse tango op bayan en bandoneon. Hij won in Nederland als solist de Nationale Accordeoncompetitie 2005 met zijn vertolking van Victor Vlasovs 'Vijf gezichten op het land van de Goelag archipel', tevens het titelstuk van zijn in 2012 verschenen CD Gulag.Hij heeft een voorliefde voor genre-overschrijdende projecten waarbij beeldende kunst, literatuur en muziek elkaar aanvullen en in elkaar overvloeien. Zulke projecten ontwikkelde hij onder meer met schrijver en beeldend kunstenaar Armando, beeldhouwer en tekenaar Koenraad Tinel en met schrijvers, journalisten en filmmakers, waaronder Stefan Hertmans, Cherry Duyns en Peter d'Hamecourt. Voor zijn dubbel-CD De Sneeuwstorm (2022) arrangeerde en speelde Lysenko op bayan de muziek van Georgi Sviridov bij Alexander Poesjkins gelijknamige verhaal, voorgedragen door de met de Martinus Nijhoffprijs bekroonde Poesjkin-vertaler Hans Boland. Met inzamelacties en benefietvoorstellingen brengt Oleg geld bijeen om een ambulance te bekostigen voor de Oekraïense regio Poltava, waar zijn familie vandaan komt.
(WN 2023)Deel deze pagina:
Archief beschikbaar voor: Oleg Lysenko
-
Literaire focus: Oekraïne
Met: Aleksandr Skorobogatov, Floris Akkerman, Franka Hummels, Geert Jan Hahn, Lisa Weeda, Oleg Lysenko, Sasha Marianna Salzmann, Simone Peek, Stanislav Aseyev, Tanja Maljartschuk
Ruim een jaar na de Russische invasie in Oekraïne maakten we met auteurs Stanislav Aseyev (Oekraïne), Tanja Maljartschuk (Oostenrijk), Sasha Marianna Salzmann (Duitsland) en Aleksandr Skorobogatov (BelgiÃ") een balans op. Journalisten Franka Hummels en Simone Peek spraken met hen over de rol van schrijf- en dichtkunst in tijden van oorlog. Virtuoos accordeonist Oleg Lysenko speelde enkele muzikale bijdragen.
Schrijver Lisa Weeda, samensteller van het programma, opende Literaire focus: Oekraïne vanaf 19:30 uur in de foyer van Theater aan het Spui met een gesprek met journalisten Floris Akkerman en Geert Jan Hahn. Aan de hand van boeken over Oekraïne, vertellen ze over hun indrukken. Hahn doet verslag voor Nederlandse media over Oost-Europa. Akkerman is onder meer eindredacteur en verslaggever bij NRC over de oorlog in Oekraïne. Ze presenteren sinds 2019 BNR Perestrojkast, hun podcast over actuele onderwerpen uit Oost- en Centraal Europa.
Het programma werd voortgezet in Zaal 1 met een eerste optreden van accordeonist Oleg Lysenko die twee delen uitvoerde uit de suite Vijf gezichten op het land van de Goelag Archipel van Victor Vlasov. In samenwerking met schrijversorganisatie PEN Nederland was op het podium een lege stoel zichtbaar die de journalisten symboliseert die zich niet kunnen uitspreken of publiceren omdat ze gevangen zijn gezet.
Franka Hummels sprak vervolgens met schrijvers Sasha Marianna Salzmann en Aleksandr Skorobogatov, die beiden ook uit hun werk voordroegen. Simone Peek ging in gesprek met schrijvers Tanja Maljartschuk en Stanislav Aseyev. Ook Maljartschuk draagt uit haar werk voor. Op verzoek van Aseyev droeg Nina Targan Mouravi, die zijn boek Het concentratiekamp in de Paradijsstraat uit het Russisch in het Nederlands vertaalde, een fragment hieruit voor.Â
Accordeonist Oleg Lysenko voerde daarna nog twee delen uit Vlasovs suite uit. Het programma werd afgesloten met de korte film Monument for murdered writers and journalists 2022, een project van Theatre of Wrong Decisions, Committee To Project Journalists en schrijversorganisatie PEN International.
Hoe leg je verslag van een invasie die nog niet voorbij is? Wat kunnen fictie en poÃ"zie betekenen voor een natie waarvan de soevereiniteit bedreigd wordt?
Oekraïne was lang een blinde vlek in onze West-Europese gedachten en staat nu in de volle spotlight. Met een sneltreinvaart leren we vanalles over het land. Wat zeggen auteurs die dit gebied al hun hele leven kennen, beschrijven of bereizen eigenlijk over Oekraïne? Wat voegt literatuur en poÃ"zie toe aan het verhaal over Oekraïne en de omringende landen?Boekhandel De Vries van Stockum was in de foyer aanwezig met een stand waar o.a. de boeken van de auteurs die aan dit programma deelnemen, verkrijgbaar zijn - met gelegenheid tot signeren!
Literaire focus: Oekraïne is ontwikkeld door schrijver Lisa Weeda, die in haar romandebuut Aleksandra een portret schreef van haar Oekraïense familie.
Dagkaart: 's middags ook naar festivalprogramma The World According to Cusk met wereldberoemd auteur Rachel Cusk!
Zondag 12 maart vond 's middags het (eveneens Engelstalige) festivalprogramma The World According to Cusk (met topauteur Rachel Cusk) vanaf 14:30 uur in Theater aan het Spui plaats.
Een dagkaart met toegang voor beide festivalprogramma's op 12 maart was verkrijgbaar. -
Schrijversfeest
Met: Aad Meinderts, Alistair Payne, Gideon Samson, Jasper Albinus, Joke Hermsen, Marente de Moor, Noraly Beyer, Oleg Lysenko, Paul Demets, Robert van Asten, Stefan Hertmans, Thomas de Veen, Tijn Wybenga, Tjitske Jansen
Het Schrijversfeest is een feestelijk programma met voordracht en muzikale optredens rond de uitreiking van de vier literaire prijzen van de gemeente Den Haag door Robert van Asten, wethouder van Cultuur. Als laudatiogevers ziet en hoort u schrijver en filosoof Joke Hermsen, dichter Tjitske Jansen en NRC-literair redacteur Thomas de Veen. Muzikale odes worden uitgevoerd door klassiek accordeonist Oleg Lysenko, componist en pianist Tijn Wybenga en trompettist Alistair Payne. Dichter Jasper Albinus draagt het openingsgedicht voor en de presentatie is in handen van Noraly Beyer.
Een vast onderdeel is de finale van het educatieproject Spot on Young Poets: de finalisten, Haagse scholieren, dragen gedichten voor die ze tijdens workshops op school schreven, onder wie ook Mirle Wittekoek, die vorig jaar de Jonge Campert-prijs won. De aanwezigen bepalen wie van de genomineerden ditmaal deze prijs voor een jonge Haagse dichter wint.
Schrijver, dichter en essayist Stefan Hertmans ontvangt de Constantijn Huygens-prijs voor zijn hele oeuvre. Hertmans brak in 2013 bij het grote publiek door met de roman Oorlog en terpentijn. Het boek is een fijnzinnige en intense ode aan zijn grootvader, die opgroeide in armoede, als frontsoldaat diende in de Eerste Wereldoorlog en zijn grote liefde vroeg verloor. Het verdriet daarover verwerkte hij door te schilderen.
Hertmans behoorde al veel langer tot de gerespecteerde schrijvers van het Nederlandse taalgebied. Sinds zijn debuut in 1981 met het experimentele prozaboek Ruimte heeft hij, volgens de jury, een oeuvre opgebouwd dat vrijwel alle genres bestrijkt. Zijn verzamelde poëzie beslaat ongeveer duizend pagina's, gebundeld verschenen onder de titel Muziek voor de overtocht. Zijn proza omvat romans, verhalen, een reisboek en essays. Hij schreef ook theaterteksten en publiceerde belangwekkende monografieën over filosofie en beeldende kunst.
Paul Demets (1966) krijgt de Jan Campert-prijs voor zijn poëziebundel De Klaverknoop, een spetterende bundel waarin elk beeld beladen en betekenisvol is, zonder dat deze poëzie ondoordringbaar wordt. Demets' grote verdienste is dat hij de taal weet te knopen zonder de lezer in te snoeren. Deze gedichten blijven zinderend hangen.
Marente de Moor (1972) ontvangt de F. Bordewijk-prijs voor haar roman Foon. De tragische pogingen van de mens om de natuur te bedwingen, te begrijpen en te sturen, raken de kern van het oeuvre van De Moor. Er spreekt een grote liefde voor de wetenschap uit en een diep doorvoeld besef van de vergeefsheid van het menselijk streven. Resoluut leidt De Moor haar lezers naar de rand van het bos, in de wetenschap dat er vroeg of laat iets zal gebeuren dat de beren tevoorschijn roept. Foon is een met meesterhand geschreven ideeënroman over de mens die het mysterie van het bestaan steeds moeilijker kan verdragen, van een van de eigenzinnigste auteurs van het Nederlands taalgebied.
Aan Gideon Samson (1985) is voor zijn boek Zeb. de tweejaarlijkse Nienke van Hichtum-prijs toegekend. De buitenissigheden in Zeb. worden opgediend als glasheldere logica in een verder volkomen realistische omgeving. Ontregeling brengt het vooral aan in de hoofden van de lezers. Die ontregeling is vrolijk, grappig en speels, maar daaronder schuilt een onheilspellend gevoel van vervreemding. Met Zeb. voegt Samson een uniek absurdistisch geluid toe aan de Nederlandse jeugdliteratuur.
Een programma in samenwerking met de Jan Campert-Stichting / Literatuurmuseum. -
Free the Word Night - Oxfam Novib PEN Award
Met: Asha Karami, Asmaa Azaizeh, Barbaros Altuğ, Hassnae Bouazza, Jennifer Clement, Liesbeth Staats, Michiel Servaes, Oleg Lysenko, Samar Yazbek
De avond wordt geopend dichter Asha Karami. Haar voordracht wordt gevolgd door de introductie van de Free the Word!-speech door PEN International-voorzitter Jennifer Clement. Vervolgens wordt deze uitgesproken door de Syrische schrijver en journalist Samar Yazbek. Haar speech staat in het teken van de vrijheid van meningsuiting.
Yazbek, geboren in Jableh, Syrië ontving the PEN Pinter Award, de PEN Tucholsky Award en de PEN Oxfam Novib Award voor haar A Woman in the Crossfire (2011). Voor The Crossing kreeg ze in 2016 in Frankrijk de Best Foreign Book Award. Haar werk is in meer dan 15 talen verschenen en in 2018 stond Yazbek op de shortlist van de Prix Femina met haar roman La marcheuse, onlangs in Nederlandse vertaling verschenen onder de titel De blauwe pen, een uitgave van Orlando in samenwerking met Oxfam Novib.
Met de uitreiking van de prestigieuze Oxfam Novib PEN Award door Oxfam Novib-directeur Michiel Servaes worden auteurs geëerd die vandaag, met gevaar voor hun vrijheid en leven, de waarheid zoeken en uitdragen.
Na de uitreiking volgen, namens PEN Nederland, interviews met de Palestijnse dichter Asmaa Azaizeh en met de Turkse schrijver en journalist Barbaros Altuğ door Hassnae Bouazza en Liesbeth Staats. Altuğ en Azaizeh zullen ook voordragen uit hun werk.
Het programma wordt omlijst met korte optredens door klassiek accordeonist Oleg Lysenko en wordt gepresenteerd door Hassnae Bouazza. De Free the Word - Oxfam Novib PEN Award Night komt tot stand in samenwerking met Oxfam Novib, PEN International, PEN Nederland en Writers Unlimited. Engels gesproken.
-
Ode an die Freude
Schillers idealistische gedicht over Europa en de mensheid hertaald naar nu en hier! Winternachten festival vroeg acht schrijvers en dichters om elk hun eigen Ode an die Freude te maken. Deze avond presenteerden ze het resultaat.
Deelnemers aan deze Odes 2.0 waren Nino Haratischwili, Magda Cârneci, Sanam Sheriff, Efe Murad, Grazyna Plebanek, Gustaaf Peek, Ghayath Almadhoun en Charlotte Van den Broeck. Zij dragen voor in hun moeder- of schrijftaal met simultaan een projectie van de Nederlandse en/of Engelse vertaling. Klassiek accordeonist Oleg Lysenko verzorged met cellist Elisabeth Sturtewagen en sopraan Jole De Baerdemaeker de muzikale component van dit programma.
Schillers Ode an die Freude (Ode aan de vreugde), oorspronkelijk geschreven in 1785, leeft voort doordat Ludwig van Beethoven een strofe uit het gedicht toevoegde aan de finale voor koor en zangsolisten van zijn 9e symfonie. In 1985 riep de EU de koorfinale - maar dan in een tekstloze versie - uit tot officieel volkslied van de Europese Unie. Schiller verwoordt in zijn gedicht het ideaal van een wereld waar alle mensen als broeders leven.
-
Fraternité! De vergeten waarde van wij-gevoel
Het verlangen naar een daadkrachtig wij-gevoel is overal ter wereld opnieuw een bron van sociale bewegingen. Het wij-gevoel voedt nieuwe, gepassioneerde emancipatie- en identiteitsgroepen. Evengoed veroorzaakt het wij-gevoel ook maatschappelijke fragmentatie en conflicten.
Broederschap, derde pilaar van democratisch streven uit de Franse Revolutie, is lang gezien als een minder ontvlambaar maatschappelijke waarde in vergelijking met Vrijheid en Gelijkheid. Maar de comeback van het daadkrachtige wij-gevoel gaat gepaard met veel polarisatie en conflict in samenlevingen.
Bas Heijne, P.C. Hooftprijs-winnaar voor zijn essayistisch oeuvre en prominent NRC-columnist, onderzocht samen met de Vlaamse cultuurhistoricus en schrijver David Van Reybrouck, de Turkse dichter en filosoof Efe Murad, de Duitse schrijver Fatma Aydemir en de Poolse romanschrijver en journalist Grazyna Plebanek waarom de kracht van het verlangen naar Broederschap is onderschat. Hij zocht met hun naar de hedendaagse woorden voor het verbindende wij-gevoel.
De gesprekken werden omlijst door voordracht van poetry slam-talent Sanam Sheriff (India), door live getekende illustraties van Gerda Dendooven (België) en door muzikale bijdragen van klassiek accordeonist Oleg Lysenko (Nederland) en van sopraan Elisabeth Sturtewagen (België)
-
Égalité! De erfenis van de Sovjetmens
Gelijkheid heroverwogen: het tweede ideaal uit de Franse Revolutie kreeg in de 20e eeuw door het Sovjetrijk een nare bijsmaak. Gelijkheid verwerd tot de dwingende repressie en eentonigheid van staatssocialisme en de saaiheid van oude Lada's.
Winternachten festival onderzoekt de waarde van gelijkheid als Europees ideaal in samenhang met de intellectuele erfenis van Karl Marx*. Wat valt er te leren van het socialistische tijdperk in Midden- en Oost-Europa? Kan Marx na het Sovjetdebacle nog een inspiratiebron zijn?
In zijn revolutionaire pamflet Verzet! (Querido, 2017) stelt romanschrijver Gustaaf Peek dat het na dertig jaar kapitalistische alleenheerschappij hoog tijd is om het streven naar gelijkheid en communistische herverdeling opnieuw te overwegen en te herwaarderen.
Hierover ging hij in gesprek met de Georgisch-Duitse schrijver Nino Haratischwili en de Roemeense dichter en essayist Magda Cârneci. Hoogleraar en essayist Paul Scheffer leidde het gesprek. Klassiek accordeonist Oleg Lysenko verzorgde met zijn trio de muziek.
*Meer Marx? Tijdens Saturday Night Unlimited vertoonde Winternachten festival de Nederlandse première van The Young Karl Marx van de Haïtiaanse filmmaker Raoul Peck, eerder succesvol met de documentaire I Am Not Your Negro over schrijver James Baldwin. Zijn speelfilm is een intense verbeelding van de geboorte van het communisme en de ontmoeting tussen Marx en Friedrich Engels.
-
Liberté! De revolutionaire betekenis van vrijheid
De Congolese romancier en essayist Alain Mabanckou opende Friday Night Unlimited met een lezing over de waarden van de Franse Revolutie en hun betekenis voor onze tijd.
Vervolgens ging schrijver en essayist Stephan Sanders in gesprek met Alain Mabanckou, met historicus en politiek filosoof Luuk van Middelaar en met schrijfster Louise O. Fresco over de huidige betekenis van vrijheid als drijvende kracht voor Europese democratie.
Wat betekent het motto van de Franse Revolutie voor Europa anno nu? Voor de revolutionairen stond vrijheid voor veel meer dan een individueel streven. Het stond voor het gezamenlijke verlangen naar zelfbeschikking en naar het democratisch overdenken en bewerkstelligen van verandering en vooruitgang. Wat is er over van het revolutionaire begrip vrijheid over in hedendaags Europa?
De gesprekken werden afgewisseld door live tekenwerk van beeldend kunstenaar en boekillustrator Gerda Dendooven (België) en door muzikale bijdragen van klassiek accordeonist Oleg Lysenko (Nederland), cellist Jole De Baerdemaeker en sopraan Elisabeth Sturtewagen (beide België).