Meltem Halaceli
is schrijver, feministe en programmamaker met veel interesse in het Midden-Oosten. Ze is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam als projectmanager inclusie en aan het Winternachten internationaal literatuurfestival Den Haag als programmamaker. Haar debuut De vergeten geschiedenis van mijn grootvader Sulayman Hadj Ali (2015) gaat over de ontdekking van de memoires van haar grootvader. In dit boek vertelt ze haar zoektocht naar zijn levensverhaal, dat zich voltrok in de periode van de Eerste Wereldoorlog, toen haar opa dienstplichtig soldaat was; een tijdperk met directe invloed op het heden. Haar gedicht Moederhuis is bekroond met de El Hizjra Literatuurprijs. Halaceli heeft als researcher en tolk gewerkt voor onder meer Zomergasten, OVT en Langs de grenzen van Turkije van de VPRO. Ze werkt aan haar tweede boek.
(2020)Deel deze pagina:
Archief beschikbaar voor: Meltem Halaceli
-
Wat zullen ze zeggen, Meltem?
Over literatuur, poëzie, feminisme en geweld - met Müesser Yeniay, Çiler İlhan, Sanem Kalfa, Meltem Halaceli & Canan Marasligil (moderator)
In Wat zullen ze zeggen, Meltem? gingen Meltem Halaceli, Müesser Yeniay en Çiler İlhan in gesprek over wat literatuur en poëzie kunnen betekenen voor het bespreekbaar maken van geweld tegen vrouwen. Eerder begon Winternachten-programmamaker Meltem Halaceli al een podcastreeks over deze onderwerpen, waarin dit live programma uiteindelijk ook verwerkt werd. Wereldwijd is het partnergeweld jegens vrouwen en LGBT-groepen gestegen en is femicide een groeiend probleem. Geraakt door deze realiteit ging Meltem Halaceli op zoek naar de feministische waarden in haar familie en maakte er een podcast over. Haar moeders ogen werden geopend door romans en poëzie van Turkse, Russische en Amerikaanse auteurs die over de ongelijkwaardige positie van de vrouw schreven. Meltem ging in haar podcast ook in gesprek met schrijvers, dichters en experts en vroeg hen hoe zij hun literatuur en kennis inzetten om geweld tegen vrouwen bespreekbaar te maken.
In Wat zullen ze zeggen - live ontmoetten we allereerst de Turkse dichter Müesser Yeniay, die een aantal nieuwe gedichten ten gehore bracht. In de inleiding van haar laatste dichtbundel Sevgiliyle Daimi Konuşma (Eeuwig gesprek met de geliefde) schrijft ze: 'Voor veel vrouwen in het oosten is het gedicht de enige plek waar ze bestaat.' Wat betekent dit voor haar poëzie? De tweede gast Çiler İlhan, die in 2017 van Turkije naar Nederland verhuisde, sprak over haar nieuwste roman Nişan Evi (Engagement House) waarin vrouwen worden beschouwd als commercieel object, een lichaam en verder niets. Ilhans eerdere boek Sürgün (Verbannen) werd bekroond met de EU Literatuurprijs en is in twintig talen vertaald. Jazz-zangeres Sanem Kalfa omlijstte het gesprek met muziek. Het gesprek vond plaats onder leiding van Canan Marasligil, vertaler en schrijver.Dit programma werd afgesloten met een vertoning van het Writers' Monument. Zoals elk jaar maakte Het Theater van de Verkeerde Beslissing ook dit jaar een actueel 'digitaal monument' voor de journalisten en schrijvers die vermoord zijn. Het monument was te zien tijdens de opening van Winternachten, om samen stil te staan, ons te bezinnen en ons te realiseren hoeveel mensen wereldwijd hun leven opofferen simpelweg door de pen te hanteren en de waarheid te willen vertellen.
Voertaal: Engels.
-
Huis en geweld
Met Manon Uphoff, Shantie Singh, Sanneke van Hassel, Raoul de Jong, Müesser Yeniay, Margijn Bosch & Meltem Halaceli
Voor wie is thuis echt thuis? Wat als je veiligste plek helemaal niet veilig is? Waarom klinkt 'huiselijk geweld' als iets 'huiselijks', gezelligs? Onder het thema Whose House is This? moeten we het ook hebben over geweld van de mens binnen de muren, over oorlog en vrede onder het eigen dak, over een onveilige binnenwereld die vaak onzichtbaar blijft. Huiselijk geweld, vooral tegen vrouwen, bestaat niet uit geïsoleerde incidenten - het is een maatschappelijk probleem. Of zoals Manon Uphoff in een interview zei: 'Het zijn scherven die met elkaar een spiegel vormen waar je als samenleving in moet gaan kijken.'Wat vertelt de literatuur ons over dit grote thema? We nodigden je graag uit voor een eerste verkenning, een collage van literaire teksten over huiselijk geweld.
Samenstellers Manon Uphoff en dramaturg Iris van Vliet hadden in samenwerking met schrijvers Shantie Singh en Sanneke van Hassel, die net als Uphoff deel uitmaken van schrijverscollectief Fixdit, en Meltem Halaceli en Ellen Walraven van Winternachten, voor dit programma een groot aantal fragmenten verzameld.Schrijvers Manon Uphoff, Sanneke van Hassel, Shantie Singh, Raoul de Jong, Müesser Yeniay, Meltem Halaceli en acteur Margijn Bosch lazen deze fragmenten in een intieme setting, dichtbij het publiek. We lazen werk van en soms ook met de auteurs zelf: Elif Shafak, Manon Uphoff, Shantie Singh, Margaret Atwood, Rebecca Solnit, Alice Munro, Astrid Roemer, Philip Huff, A.M. Homes, Müesser Yeniay, Ronelda Kamfer en vele anderen. En ja, dat kon pijnlijk en confronterend worden. Maar dit thema verdiende een literaire verkenning en verdieping. Wat speelt er zich af in de verschillende kamers van steeds weer andere huizen? Wat betekent 'thuis' en voor wie? Wat is het, was het en zou het in de toekomst kunnen zijn?
Voertaal: Nederlands.
-
The Female Convention - #TheFutureIsFemale
Met: Dilâra Gürcü, Kaouthar Darmoni, Laura van Dolron, Meltem Halaceli, Mithu Sanyal, Mona Eltahawy, Nazmiye Oral, Nicole le Fever, Zsófia Bán
Het is aan ons. Dit eisen vrouwen in Polen en Turkije in hun protesten voor gendergelijkheid tussen man en vrouw, en voor betere bescherming tegen geweld. Regerende rechts-nationalistische politici in hun landen willen immers uit de zogeheten Istanbul-Conventie stappen. Dit mensenrechtenverdrag van de Raad van Europa is het eerste bindende instrument ter wereld om geweld tegen vrouwen te voorkomen en aan te pakken. Sommige regeringen twijfelen aan de 'morele implicaties' van deze belangrijke mijlpaal en menen dat deze zelfs 'schadelijk' is voor hun samenleving.
3:17 - Dilâra Gürcü (Frankrijk), interview.
14:10 - Mona Eltahawy (VS), video essay.
17:25 - Zsófia Bán (Hongarije), interview.
30:38 - Dilâra Gürcü (Frankrijk), question audience.
33:03 - Kaouthar Darmoni (Nederland), interview.
42:03 - Nazmiye Oral (Nederland), interview.
48:48 - Kaouthar Darmoni (Nederland), question audience.
51:09 - Mithu Sanyal (Duitsland) preview video piece and interview.
1:02:21 - Kaouthar Darmoni reaction on Mithu Sanyal
1:04:14 - Nazmiye Oral, question audience.
1:05:51 - Laura van Dolron (Nederland), live written poem.
Moderated by Nicole le Fever.In The Female Convention gaven we een analyse van de demonstraties en een stem aan auteurs, kortom: we zetten de literatuur in om de conventie invoelbaar te maken en nieuw leven in te blazen. Dit was een programma met sterke vrouwen en politieke actualiteit onder leiding van journalist Nicole le Fever, en gemaakt door programmamaker en schrijver Meltem Halaceli. Je kon actief deelnemen via de chat geleid door theatermaker en stand-up filosoof Laura van Dolron.
Nicole le Fever zoomde met de Turkse schrijver, psycholoog en feminist Dilâra Gürcü in op de protesten in Turkije, maar ook op de middelen van protest en de rol hierin van schrijvers en kunstenaars. Gürcü legde een indrukwekkende getuigenis af van haar leven dat drastisch is veranderd sinds 2013.
De Hongaarse schrijver en literair criticus Zsófia Bán vertelde ons hoe zij met de scherpte en verbeeldingskracht van de taal vrouwenrechten opeist.
De Egyptisch-Amerikaanse journalist, schrijver en feminist Mona Eltahawy maakte via een videoboodschap glashelder dat de conventie onvoldoende recht doet aan vluchtelingen en vrouwen zonder verblijfsvergunning, of die afhankelijk zijn van hun partner voor hun verblijfsstatus.
Verder gingen we in gesprek met Kaouthar Darmoni, directeur van Atria, Kennisinstituut voor Emancipatie en Vrouwengeschiedenis in Amsterdam, en acteur en schrijver Nazmiye Oral over de rol die zij kunnen en willen innemen in dit debat. Hoe geven zij vanuit hun publieke positie stem aan hun activisme en feminisme?
Met de Duitse schrijver, journalist en cultuurwetenschapper Mithu Sanyal zoomden we uit naar een politics of love zoals Sanyal die onderzoekt in haar boeken Vulva (2009) en Rape: From Lucretia to #MeToo (2019). Ze beschrijft daarin hoe onze samenlevingen sinds eeuwen omgaan met seksueel geweld, en wat dat zegt over hoe we vaak denken over seks, seksualiteit en gender. Haar video-essay is een inspirerend en confronterend relaas van een gedreven onderzoeker vanuit haar zoektocht naar liefde als politieke kracht.
Kijk hier de key-note speech 'Love Politics' van Mithu Sanyal (Engels gesproken).
(Ga hier naar de Engelstalige versie/Find the English version here)
Lees en kijk verder:Zsófia Bán
websiteKaouthar Darmoni
website
website Atria - Kennisinstituut voor Emancipatie en VrouwengeschiedenisLaura van Dolron
websiteMona Eltahawy
website: FEMINIST GIANT nieuwsbrief
Video: video-essays, waaronder FEMINIST GIANT.Dilâra Gürcü
Artikelen van Gürcü in online magazine sister-hood
Gürcüs webpagina van INSEAD The Business School for the World, ParijsMeltem Halaceli
Meltem Halaceli's publicaties voor De Correspondent
Instagram
Facebook
'De vergeten geschiedenis van mijn grootvader Sulayman Hadj Ali' van Meltem Halaceli, uitgave Athenaeum.Mithu Sanyal
Video: Mithu Sanyal in gesprek met Verso over haar boek Rape: From Lucratia to #MeToo
Audio: VPRO's OVT, 17 januari 2021, historica Willemijn Ruberg bespreekt Mithu Sanyals boek Rape: From Lucretia to #MeToo
Artikelen in The Guardian door Mithu Sanyal -
#TheFutureIsFemale: The Female Convention
Met: Dilâra Gürcü, Kaouthar Darmoni, Laura van Dolron, Meltem Halaceli, Mithu Sanyal, Mona Eltahawy, Nazmiye Oral, Nicole le Fever, Zsófia Bán
Het is aan ons. Dit eisen vrouwen in Polen en Turkije in hun protesten voor gendergelijkheid tussen man en vrouw, en voor betere bescherming tegen geweld. Regerende rechts-nationalistische politici in hun landen willen immers uit de zogeheten Istanbul-Conventie stappen. Dit mensenrechtenverdrag van de Raad van Europa is het eerste bindende instrument ter wereld om geweld tegen vrouwen te voorkomen en aan te pakken. Sommige regeringen twijfelen aan de 'morele implicaties' van deze belangrijke mijlpaal en menen dat deze zelfs 'schadelijk' is voor hun samenleving.
In The Female Convention gaven we een analyse van de demonstraties en een stem aan auteurs, kortom: we zetten de literatuur in om de conventie invoelbaar te maken en nieuw leven in te blazen. Dit was een programma met sterke vrouwen en politieke actualiteit onder leiding van journalist Nicole le Fever, en gemaakt door programmamaker en schrijver Meltem Halaceli. Je kon actief deelnemen via de chat geleid door theatermaker en stand-up filosoof Laura van Dolron.
Nicole le Fever zoomde met de Turkse schrijver, psycholoog en feminist Dilâra Gürcü in op de protesten in Turkije, maar ook op de middelen van protest en de rol hierin van schrijvers en kunstenaars. Gürcü legde een indrukwekkende getuigenis af van haar leven dat drastisch is veranderd sinds 2013.
De Hongaarse schrijver en literair criticus Zsófia Bán vertelde ons hoe zij met de scherpte en verbeeldingskracht van de taal vrouwenrechten opeist.
De Egyptisch-Amerikaanse journalist, schrijver en feminist Mona Eltahawy maakte via een videoboodschap glashelder dat de conventie onvoldoende recht doet aan vluchtelingen en vrouwen zonder verblijfsvergunning, of die afhankelijk zijn van hun partner voor hun verblijfsstatus.
Verder gingen we in gesprek met Kaouthar Darmoni en acteur en schrijver Nazmiye Oral over de rol die zij kunnen en willen innemen in dit debat. Hoe geven zij vanuit hun publieke positie stem aan hun activisme en feminisme?
Met de Duitse schrijver, journalist en cultuurwetenschapper Mithu Sanyal zoomden we uit naar een politics of love zoals Sanyal die onderzoekt in haar boeken Vulva (2009) en Rape: From Lucretia to #MeToo (2019). Ze beschrijft daarin hoe onze samenlevingen sinds eeuwen omgaan met seksueel geweld, en wat dat zegt over hoe we vaak denken over seks, seksualiteit en gender. Haar video-essay is een inspirerend en confronterend relaas van een gedreven onderzoeker vanuit haar zoektocht naar liefde als politieke kracht.
Bekijk hier het video-essay Love Politics van Mithu Sanyal.Lees hier de tekst van het video-essay van Mithu Sanyal, voor dit programma geschreven en vertaald op verzoek van Winternachten internationaal literatuurfestival Den Haag.
(Ga hier naar de Engelstalige versie/Find the English version here)
Lees en kijk verder:Zsófia Bán
websiteKaouthar Darmoni
websiteLaura van Dolron
websiteMona Eltahawy
website: FEMINIST GIANT nieuwsbrief
Video: video-essays, waaronder FEMINIST GIANT.Dilâra Gürcü
Artikelen van Gürcü in online magazine sister-hood
Gürcüs webpagina van INSEAD The Business School for the World, ParijsMeltem Halaceli
Meltem Halaceli's publicaties voor De Correspondent
Instagram
Facebook
'De vergeten geschiedenis van mijn grootvader Sulayman Hadj Ali' van Meltem Halaceli, uitgave Athenaeum.Mithu Sanyal
Video: Mithu Sanyal in gesprek met Verso over haar boek Rape: From Lucratia to #MeToo
Audio: VPRO's OVT, 17 januari 2021, historica Willemijn Ruberg bespreekt Mithu Sanyals boek Rape: From Lucretia to #MeToo
Artikelen in The Guardian door Mithu Sanyal -
Verkiezing van het mooiste Turkse gedicht aller tijden
Met: Aynur Kahraman, Veli Bahşi en Sedat Varhan, Fatma Koser Kaya, Froukje Santing, Ibrahim Eroğlu, Kazim Cümert, Meltem Halaceli, Nurnaz Deniz, Tuncay Çinibulak
Terwijl in Turkije de lokale verkiezingen werden gehouden, verkozen we in Den Haag het mooiste Turkse gedicht. Zeven (Turks-)Nederlandse gasten die werkzaam zijn in de literatuur, theater, journalistiek, wetenschap en politiek droegen hun favoriete gedicht voor en vertelden waarom dit moest worden verkozen. Bezoekers mochten ook hun gedichten voorstellen, en uiteindelijk heeft het publiek het laatste woord gekregen: aan het eind van de avond telden we de stemmen. Een feestelijk avond met poëzie, muziek en Turkse hapjes. De uitslag werd wereldkundig gemaakt tijdens de uitzending van Met het Oog op morgen op Radio 1. Op nummer één eindigde 'Over Leven' van Nazim Hikmet.
Om het overzichtelijk te houden kozen we de gedichten uit twee verzamelbundels: 'Reisgenoten & wijnschenkers' met gedichten uit het Osmaanse Rijk, en 'Moderne Turkse poëzie' met gedichten uit de twintigste eeuw, samengesteld door o.a. Mehmet Emin Yıldırım en Sytske Sötemann. De bundels zijn tweetalig. Het winnende gedicht:
Over Leven
(Yaşamaya Dair)
Nâzim Hikmet (1901-1963)
vertaling: Wim van den Munkhof1
Leven is geen grapje,
je moet in grote ernst leven,
zoals bijvoorbeeld een eekhoorntje,
dus zonder daarbuiten of daarna iets extra's te verwachten,
je moet je dus uit alle kracht voor het leven inzetten.Je moet leven serieus nemen,
dus zo, dat je bijvoorbeeld
met je armen op je rug gebonden, en je rug tegen de muur,
of in het lab,
in een witte jas, met een enorme bril,
kunt sterven voor de mensen,
en wel voor mensen die je zelf nooit hebt gezien
en zonder dat iemand je ertoe dwong
en ook nog eens terwijl je weet dat het mooiste
wat je hebt en het meest waarachtige leven is.Dus neem je leven steeds zo ernstig op
dat je bijvoorbeeld nog op je zeventigste olijven plant,
en dan niet om je kinderen iets na te laten of zoiets,
maar omdat je niet in de dood gelooft, al ben je bang om dood te gaan,
en je dus de balans naar leven door laat slaan.
2Stel, je krijgt een zware chirurgische ingreep,
met de kans niet meer
op te staan van de witte operatietafel.
Al voel je je droef bedrukt om een te vroeg heengaan
toch lach je om een Bektaşi-grap,
kijk je uit het raam of het gaat regenen
of wacht je toch ongeduldig op
de laatste nieuwsberichten.Stel, ten behoeve van iets waarvoor het waard is te strijden
bevind je je aan het front.
Het kan dat je de eerste dag al, bij de eerste aanval
vooroverstort en sterft.
Je weet dit met een vreemde wrok,
maar toch ben je razend benieuwd
hoe deze mogelijk nog jaren slepende strijd zal aflopen.Stel, je zit achter tralies,
loopt al tegen de vijftig,
en over achttien jaar pas zal de stalen poort zich openen.
Toch koester je de band met buiten,
met mens en dier, met strijd en wind,
met alles dus wat zich buiten de muren bevindt.Dus in welke toestand, op welke plek ook
moet je leven als ging je nooit dood...
3Onze wereld koelt af,
een ster tussen de sterren,
nog wel een van de kleinste,
een spikje bladgoud op blauw fluweel,
die reusachtige wereld van ons.Ooit koelt deze wereld af
en zal niet eens als een ijsklomp
of een dode wolk,
maar als een lege notendop wegtollen
in het eindeloze stikkedonker.Nu al daarvan de pijn te dragen,
de droefenis te voelen.
Zozeer moet je van deze aarde houden
dat je kunt zeggen:
'Ik heb geleefd...'
De tweede plaats was voor het gedicht İstanbul'u Dinliyorum (Ik luister naar Istanbul) van Orhan Veli Kanık, gevolgd door Cahit Sitki Taranci (Gedicht over vijfendertig jaar) van Otuz Beş Yaş Şiiri. De overige genomineerde gedichten waren Vasiyet (De laatste wil) van Can Yücel, Gazel I van Pir Sultan Abdal's, Ahmet Haşims Parıltı (Schittering), Var (Er is) van Cemal Süreyya, Gazel van Yunus Emre en Hayal Şehir (Stad der verbeelding) van Yahya Kemal Beyatlı.
De avond werd georganiseerd door Writers Unlimited The Series i.s.m uitgeverij Jurgen Maas. Samengesteld door Judith Uyterlinde (Writers Unlimited) i.s.m. Erhan Gürer, Tuncay Çinibulak en Sytske Sötemann.