Inschrijven op de nieuwsbrief

Margot Dijkgraaf

Margot Dijkgraaf - foto Bart Koetsier
Margot Dijkgraaf - foto Bart Koetsier

(Amsterdam, 1960) is literatuurcriticus, schrijver, curator, interviewer, debatleider en 'ambassadeur tussen Frankrijk en Nederland op het gebied van de letteren', zoals een Franse ambassadeur ooit zei. Ze schrijft al zo'n dertig jaar over literatuur, voornamelijk voor NRC. Ze publiceert boeken over Franse en Europese literatuur, en over Hella S. Haasse en Cees Nooteboom. In de voetsporen van mijn grootvader (2021) is een autobiografische zoektocht naar haar literaire genen. Daarvoor publiceert ze Met Parijse pen. Literaire omzwervingen (in samenwerking met fotograaf Bart Koetsier, 2020), dat de lezer meeneemt naar Parijs, voor wandelingen in de voetstappen van beroemde Nederlandse en Franse schrijvers. Momenteel is ze artistiek curator van het gastlandschap op de boekenbeurs in Leipzig 2024, in een duo met de Duitse journaliste Bettina Baltschev.

(WU2024)

Archief beschikbaar voor: Margot Dijkgraaf

  • Writers Unlimited 2024 – Saturday Night Unlimited

    Picture This - Words versus Images - met Sacha Bronwasser en Emilienne Malfatto

    Sacha Bronwasser is behalve schrijver (Luister) ook kunsthistoricus. Emilienne Malfatto is behalve schrijver (De kolonel slaapt niet) ook oorlogsfotograaf. In beider werk speelt de taal van het beeld een belangrijke rol. Wat kun je uitdrukken in beelden wat je niet in taal kunt uitdrukken? En andersom, wat kun je als schrijver in taal zeggen wat je niet met foto's of beeldende kunst kunt uitdrukken? Margot Dijkgraaf leidde het gesprek, geillustreerd met door de schrijvers gekozen beelden, en met voordrachten van fragmenten uit hun romans.

  • Winternachten 2018

    Opening Night - Free the Word!

    Met: Boi Akih, Eelco Bosch van Rosenthal, Farah Karimi, Jennifer Clement, Joost Baars, Margot Dijkgraaf, Milagros Socorro, Mohsin Hamid, Pauline Krikke, Ton van de Langkruis

    De Opening Night van het Winternachten Festival 2018 stond in het teken van de vrijheid van meningsuiting.

    Pauline Krikke, burgemeester van Den Haag, opende het festival gevolgd door een welkomstwoord van Ton van de Langkruis, directeur van het Winternachten festival. Vervolgens introduceerde Jennifer Clement, schrijver en president van PEN International, de Pakistaanse auteur Mohsin Hamid. Zijn roman Exit West was genomineerd voor de Man Booker Prize 2017. Hamid sprak ter gelegenheid van Opening Night de Free the Word!-speech uit.

    Met de uitreiking van de prestigieuze Oxfam Novib PEN Awards door Oxfam Novib directeur Farah Karimi werden auteurs geëerd die vandaag, met gevaar voor hun vrijheid en leven, de waarheid zoeken en uitdragen.

    De winnaars van de Oxfam Novib PEN Awards 2018 zijn journalist en schrijver Milagros Socorro uit Venezuela en journalist Eskinder Nega uit Ethopië. Nega zit gevangen in zijn land en is niet aanwezig om zijn prijs in ontvangst te nemen.

    Na de uitreiking volgde een introductie van de Award-winnaars tijdens het PEN-gesprek door journalist en Nieuwsuur-presentator Eelco Bosch van Rosenthal.

    Het Opening Night-programma werd omlijst met optredens door Boi Akih (world jazz) en Joost Baars (poëzie) en werd gepresenteerd door Margot Dijkgraaf, literatuurcriticus bij NRC en voorzitter van het bestuur van Writers Unlimited.

    De Opening Night is tot stand gekomen in samenwerking met Oxfam Novib, PEN International en PEN Nederland.

  • Winternachten 2018 – Friday Night Unlimited

    Books Unlimited: Mohsin Hamid

    Dit is de unieke mogelijkheid om kennis te maken met de internationale topschrijver Mohsin Hamid en zijn recent in Nederland verschenen boek Exit West. Margot Dijkgraaf, literatuurcriticus bij NRC, spreekt met Mohsin Hamid (Pakistan) over zijn drijfveer om te schrijven, het ontstaan van zijn personages en het wereldwijde succes van zijn boeken.

    Mohsin Hamid werd bekend met zijn (later verfilmde) bestseller The Reluctant Fundamentalist over een Pakistaanse man die besluit zijn leven in de VS op te geven na een mislukte liefdesaffaire en de gebeurtenissen van 9/11. In zijn jongste roman Exit West - geselecteerd voor de shortlist van de Man Booker Prize 2017 - vindt een verliefd koppel temidden van oorlog en migratie via geheimzinnige deuren een vluchtweg naar het Westen.

  • Winternachten 2016

    NRC Leesclub live: 'Lucifer' van Connie Palmen

    Met: Arjen Fortuin, Margot Dijkgraaf, Michel Krielaars, Toef Jaeger

    Een traditie op het festival, de NRC Leesclub live. Het panel, met daarin NRC-medewerkers Margot Dijkgraaf, Arjen Fortuin en Toef Jaeger, bespreekt onder leiding van chef boeken Michel Krielaars Lucifer (2007) van Connie Palmen. In deze filosofische whodunit valt de vrouw van componist Lucas Loos in de zomer van 1981 op een Grieks eiland in een diepe afgrond. Vijfentwintig jaar later gaat de ik-figuur op onderzoek uit. Via de kleurrijke personages die het Amsterdam van de jaren tachtig bevolkten, stuit ze op onverwachte bronnen. Was deze dood al jarenlang aangekondigd in een muzikaal oeuvre of was haar val een verschrikkelijk ongeluk? Niet voor niets draagt de roman een citaat uit 'Sympathy for the Devil' van de Rolling Stones als motto: 'But what's confusing you / is just the nature of my game'.
    Iedereen is welkom bij deze bijeenkomst en uiteraard kunt u, de lezer van het boek, uw steentje bijdragen in de discussie. Aansluitend kunt u het programma bezoeken waarin Connie Palmen wordt geïnterviewd door Anna Luyten.

  • Winternachten 2016 – Saturday Night Unlimited

    De tekst van mijn leven: Daan Heerma van Voss

    In Filmhuis Studio A dragen schrijvers die te gast zijn op het festival hun favoriete teksten voor en lichten toe waarom dit gedicht, romanfragment of songtekst hun leven en eigen werk heeft beïnvloed. Welke herinnering, welk gevoel roept die tekst vandaag nog bij hen op? Een doorlopend interviewprogramma, waarbij het publiek ook met de schrijvers in gesprek gaat. Presentatie Wim Brands.

  • Winternachten 2016 – Saturday Night Unlimited

    De tekst van mijn leven: Alaa al Aswani

    In Filmhuis Studio A dragen schrijvers die te gast zijn op het festival hun favoriete teksten voor en lichten toe waarom dit gedicht, romanfragment of songtekst hun leven en eigen werk heeft beïnvloed. Welke herinnering, welk gevoel roept die tekst vandaag nog bij hen op? Een doorlopend interviewprogramma, waarbij het publiek ook met de schrijvers in gesprek gaat. Presentatie Wim Brands. Engelstalig

    Alaa al Aswani vervangt de eerder aangekondigde Mircea Cărtărescu, die wegens familieomstandigheden heeft moeten afzeggen.

  • Winternachten 2016 – Saturday Night Unlimited

    De tekst van mijn leven: Stine Jensen

    In Filmhuis Studio A dragen schrijvers die te gast zijn op het festival hun favoriete teksten voor en lichten toe waarom dit gedicht, romanfragment of songtekst hun leven en eigen werk heeft beïnvloed. Welke herinnering, welk gevoel roept die tekst vandaag nog bij hen op? Een doorlopend interviewprogramma, waarbij het publiek ook met de schrijvers in gesprek gaat. Presentatie Margot Dijkgraaf.

  • Winternachten 2016 – Saturday Night Unlimited

    De tekst van mijn leven: Adriaan van Dis

    In Filmhuis Studio A dragen schrijvers die te gast zijn op het festival hun favoriete teksten voor en lichten toe waarom dit gedicht, romanfragment of songtekst hun leven en eigen werk heeft beïnvloed. Welke herinnering, welk gevoel roept die tekst vandaag nog bij hen op? Een doorlopend interviewprogramma, waarbij het publiek ook met de schrijvers in gesprek gaat. Presentatie Wim Brands.

  • Winternachten 2016 – Saturday Night Unlimited

    De tekst van mijn leven: Helmut Lotti

    In Filmhuis Studio A dragen festivalgasten hun favoriete teksten voor en lichten toe waarom dit gedicht, romanfragment of songtekst hun leven en eigen werk heeft beïnvloed. Welke herinnering, welk gevoel roept die tekst vandaag nog bij hen op? Een doorlopend interviewprogramma, waarbij het publiek ook met de schrijvers in gesprek gaat. Presentatie Wim Brands.

  • Winternachten 2016 – Saturday Night Unlimited

    De tekst van mijn leven: Susan Neiman

    In Filmhuis Studio A dragen schrijvers die te gast zijn op het festival hun favoriete teksten voor en lichten toe waarom dit gedicht, romanfragment of songtekst hun leven en eigen werk heeft beïnvloed. Welke herinnering, welk gevoel roept die tekst vandaag nog bij hen op? Een doorlopend interviewprogramma, waarbij het publiek ook met de schrijvers in gesprek gaat. Presentatie Wim Brands. Engelstalig

  • Winternachten 2016 – Saturday Night Unlimited

    De tekst van mijn leven: György Dragomán

    In Filmhuis Studio A dragen schrijvers die te gast zijn op het festival hun favoriete teksten voor en lichten toe waarom dit gedicht, romanfragment of songtekst hun leven en eigen werk heeft beïnvloed. Welke herinnering, welk gevoel roept die tekst vandaag nog bij hen op? Een doorlopend interviewprogramma, waarbij het publiek ook met de schrijvers in gesprek gaat. Presentatie Wim Brands. Engelstalig

  • Winternachten 2016 – Saturday Night Unlimited

    De tekst van mijn leven: Rodaan Al Galidi

    In Filmhuis Studio A dragen schrijvers die te gast zijn op het festival hun favoriete teksten voor en lichten toe waarom dit gedicht, romanfragment of songtekst hun leven en eigen werk heeft beïnvloed. Welke herinnering, welk gevoel roept die tekst vandaag nog bij hen op? Een doorlopend interviewprogramma, waarbij het publiek ook met de schrijvers in gesprek gaat. Presentatie Wim Brands.

  • Winternachten 2012

    Hommage aan Hella S. Haasse - uitreiking Jan Campert prijzen

    Met: Arjan Peters, Benny Lindelauf, Ellen van Lelyveld, Elsbeth Etty, Erik Spinoy, Gustaaf Peek, Kees 't Hart, Loes Luca, Margot Dijkgraaf, Marijn van Lelyveld, Matthijs Ponte, Maxim Februari, Patricia de Groot, Pieter Steinz, Rudi Wester, Willem Nijholt

    In samenwerking met de erven Haasse en uitgeverij Querido organiseert Writers Unlimited een Hommage aan Hella in de Koninklijke Schouwburg: een feestelijke bijeenkomst waarin de rijkdom en diversiteit van haar leven en werk worden gevierd.

    Willem Nijholt draagt voor uit zijn brieven aan de schrijfster en Loes Luca brengt door Hella Haasse geschreven cabaretteksten. Elsbeth Etty, Marjolijn Februari, Kees 't Hart, Patricia de Groot, Gustaaf Peek, Margot Dijkgraaf, Rudi Wester en Arjan Peters vertellen anekdotes en verhalen. Ook haar dochters Ellen van Lelyveld en Marijn van Lelyveld leveren een persoonlijke bijdrage aan het programma, dat gepresenteerd wordt door Pieter Steinz. Hella S. Haasse overleed op 29 september 2011. Ze liet een monumentaal oeuvre na, waaronder zeer populaire romans als Oeroeg, Het woud der verwachting en Heren van de thee. Ze ontving vele prijzen, waaronder de Prijs der Nederlandse Letteren in 2004. 

    Na de pauze vindt de uitreiking plaats van de Jan Campert-prijzen, de literaire prijzen van de Gemeente Den Haag, waaronder de Constantijn Huygens-prijs, die is toegekend aan A.F.Th. van de Heijden. De schrijver zelf zal om persoonlijke redenen niet aanwezig zijn. Zijn dankwoord is te zien in een speciaal voor deze gelegenheid gemaakte korte film. Erik Spinoy (1960) valt voor zijn bundel Dode kamer de Jan Campert-prijs 2011 toe. Aan Gustaaf Peek (1975) is voor zijn roman Ik was Amerika de F. Bordewijk-prijs 2011 toegekend. Benny Lindelauf (1964) ontvangt de tweejaarlijkse Nienke van Hichtum-prijs voor jeugdliteratuur 2011 voor De hemel van Heivisj. De driejaarlijkse G.H. 's Gravesande-prijs voor bijzondere literaire verdiensten 2011 gaat naar Stichting Perdu. Presentatie Trio Droomvogels.

  • Winternachten 2012

    VPRO's OVT Live

    Met: Annejet van der Zijl, Margot Dijkgraaf, Mathijs Deen, Nelleke Noordervliet, Paul van der Gaag, Trio Droomvogels, Willem Nijholt

    Elk jaar zendt de VPRO radio dit geschiedenisprogramma live uit tijdens het festival, vanaf de locatie Café Brasserie Dudok. In deze aflevering gaan de schrijvers uit het festival in gesprek over literatuur en geschiedenis. Met live muziek. Presentatie Paul van der Gaag en Mathijs Deen. In het eerste uur een gesprek met Lotte Jensen over de herkomst van de Nederlandse droom, een column van Nelleke Noordervliet, en een gesprek over de relatie van biografen met hun hoofdpersonen. Met Annetjet van der Zijl, Bas Kromhout en Hans Renders. In het tweede uur spreken Willem Nijholt en Margot Dijkgraaf over Hella Haasse, en horen we een opname van een interview met Hella Haasse. Hans Blom spreekt over de relatie tussen literatuur en geschiedenis.

  • Winternachten 2008 – Winternachten vrijdagavond

    Turkse literatuur van hier en daar

    De Turkse schrijfster en journaliste Asli Tohumcu woont sinds enkele maanden als gastschrijver in Den Haag. In opdracht van Kosmopolis Den Haag schrijft ze voor AD Haagsche Courant artikelen over Haagse Turken. Het zijn ontroerende stukken, met verhalen over een Turkije dat niet meer bestaat. Sadik Yemni woont al jaren in Amsterdam, en is als schrijver bekender in Turkije dan in Nederland. Tuncay Çinibulak is schrijver en dichter, en sinds 2005 hoofdredacteur van het Nederlands/Turkse business- & cultuurmagazine TULPIA. De drie dragen voor uit hun werk en gaan in gesprek over Turk zijn in Nederland, en over ontwikkelingen in Turkse literatuur uit Nederland en Turkije. Onder leiding van Margot Dijkgraaf. Engelstalig.

    Dit programma vervangt een eerder aangekondigd programma rond de Turkse dichteres Bejan Matur, die kort voor het festival afzag van deelname.

  • Winternachten 2007 – WINTERNACHT 1

    Dat staat als een huis

    Nog bijna dagelijks onderwerp van discussie in de Arabische pers: Omaret Yacoubian, de verfilming van de roman van Alaa Al Aswany. Een verhaal over corruptie, fundamentalisme, overspel, drugs, handel en homoseksualiteit. Men spreekt er schande van, maar de bioscopen in Egypte zitten afgeladen vol. De roman over de bewoners van het Yacoubian, een flatgebouw in Caïro, werd in de Nederlandse vertaling gepresenteerd. Schrijver Aswany ging in gesprek met Michiel van Kempen, die in zijn roman Vluchtwegen een kritisch beeld schetst van het leven in een flatgebouw in de heterogene Bijlmermeer. Het gesprek is Engelstalig.

  • Winternachten 2006 – WINTERNACHT 2

    De wereld, de schrijver en de filosoof

    Maakt het iets uit voor de wereld, wat een schrijver doet? Kan hij autonoom schrijven en zich onttrekken aan de verwachtingen van de buitenwereld, of moet hij stelling nemen ten opzichte van de maatschappelijke werkelijkheid? P.F. Thomese opende het gesprek met een pleidooi voor de onafhankelijke geest, voor de autonome, naar binnen gekeerde schrijver. Tegenover hem zat de jonge filosoof Bas Haring die juist naar buiten treedt en probeert de filosofie onderdeel te maken van het dagelijks leven. Nederlandstalig.

  • Winternachten 2005 – WINTERNACHT 1

    Asli Erdogan - schrijfster uit Istanbul

    De Turkse schrijfster Asli Erdogan brak door met haar zeer succesvolle novelle Kirmizi Pelerinli Kent (Stad in een rode cape ) uit 1998, een broeierige roman, gesitueerd in Rio de Janeiro. Het boek is inmiddels in meerdere talen vertaald. In 1990 ontving Erdogan de Deutsche Welle Preis voor één van haar ongepubliceerde korte verhalen. De belangrijkste thema's in haar werk zijn o.a. het geweld tegen vrouwen, de situatie in gevangenissen en Koerdische rechten. Ze sprak met NRC-Handelsblad journaliste Margot Dijkgraaf over haar werk. Engelstalig