Inschrijven op de nieuwsbrief

Ellen Deckwitz

Ellen Deckwitz - foto Merlijn Doomernik
Ellen Deckwitz - foto Merlijn Doomernik

(Deventer, 1982) is dichter, columnis, recensent en presentator op literaire podia, waaronder Writers Unlimited. Voor haar De steen vreest mij (2011) won ze de C. Buddingh’-prijs voor het beste poÃ"ziedebuut. Haar bundel Hogere natuurkunde (2019) is deels reisverhaal, deels mythe, deels getuigenis en het resultaat van gesprekken die Deckwitz voerde met mensen wier wortels ook in voormalig Nederlands-IndiÃ" liggen. In 2022 verscheen Eerste hulp bij poÃ"zie, een omnibus waarin haar bundels Olijven moet je leren lezen (2020) en Dit gaat niet over grasmaaien (2021) zijn opgenomen. Deckwitz schrijft columns voor NRC Handelsblad, leest in haar NPO Radio Luister-podcast PoÃ"zie vandaag elke werkdagochtend een Nederlands of vertaald gedicht voor, en is een van de drie recensenten van de podcast Boeken FM.

(WU2025)

Archief beschikbaar voor: Ellen Deckwitz

  • Alfred Birney in gesprek met Ellen Deckwitz - Met voordracht van Dewi de Nijs Bik

    Tussen Oost en West: Een postkoloniale ontdekkingstocht met Alfred Birney en Ellen Deckwitz

    Met: Alfred Birney, Dewi de Nijs Bik, Ellen Deckwitz


    In deze aflevering van de Writers Series gaat Alfred Birney, auteur van onder andere De tolk van Java, in gesprek met Ellen Deckwitz over zijn nieuwe boek Zwerfpost. Dit boek is een persoonlijke selectie uit 25 jaar artikelen, blogposts, columns, essays, kritieken, lezingen, studies, schetsen, schotschriften, reisverslagen en portretten van onbekende schrijvers met afwijkende geluiden over Nederland versus IndonesiÃ". De kern vormt het tussenperspectief van de Indo, tussen Oost en West in, het toonbeeld van de onbegrepen en ongeziene figuur.

    Ellen Deckwitz ontdekte bij het overlijden van haar Indische grootmoeder dat zij de enige in haar familie is die haar levensverhaal te horen heeft gekregen. In de jaren daarna ging ze in gesprek met talloze mensen wier wortels ook in voormalig Nederlands-IndiÃ" liggen. Met deze en haar persoonlijke ervaringen op zak, zal ze op de haar kenmerkende originele, geestige, gevoelige maar ook scherpe wijze Alfred Birney interviewen.

    Alfred Birney (1951) is auteur van een groot oeuvre van romans, novellen, verhalen en essays, waarin zijn Nederlands-Indische familiegeschiedenis een centrale plaats inneemt. Zijn roman De tolk van Java (2016) werd bekroond met de Libris Literatuur Prijs en de Henriette Roland Holst-prijs. In 2019 verscheen in de reeks Privé Domein het dagboek Niemand bleef, waarvoor hem de Littéraire Witte Prijs 2020 werd toegekend.

    Ellen Deckwitz is dichter, presentator, maakt theater en schrijft wekelijkse columns in zowel NRC als De Morgen.Haar bundel Hogere natuurkunde (2019) is deels reisverhaal, deels mythe, deels getuigenis en het resultaat van gesprekken die Deckwitz voerde met mensen wier wortels ook in voormalig Nederlands-IndiÃ" liggen. In 2021 won Ellen Deckwitz De Johnny, de oeuvreprijs voor podiumpoÃ"zie. In 2022 won ze de Tollensprijs voor haar oeuvre. Ze maakt samen met Joost de Vries en Charlotte Remarque de Literatuurpodcast Boeken FM en heeft de dagelijkse podcast PoÃ"zie Vandaag. Sinds januari 2024 is ze Stadsdichter van Amsterdam.

    Dewi de Nijs Bik (1990) debuteerde met de poÃ"ziebundel Indolente (de Arbeiderspers, 2023), waarin ze op zoek gaat naar een taal die ons gedeelde verleden tastbaar maakt - onderweg dient zich een onverwachte geschiedschrijver aan: de oester. Daarnaast publiceerde ze eerder in onder meer PoÃ"ziekrant en DW B. Ze werd geselecteerd voor de Parijsresidentie van deBuren en voor de minitournee Vers van het Mes. Sinds 2012 verzorgt ze diepte-interviews voor het Indisch maandblad Moesson.


    ‘’Een roman waarin je je als lezer door de sublieme stijl bijna medeplichtig voelt aan de beschreven wreedheden en tegelijk ook de kracht ervaart om te willen overleven.’’ -Libris Literatuur Prijs 2017


    ‘’Genadeloze roman over de rol van het koloniale Nederland tijdens de Indonesische vrijheidsstrijd in het voormalige Nederlands-IndiÃ". - NRC

    ''Zo’n meesterwerk. Lees dit bloody boek!’’ -Â
    Adriaan van Dis in DWDD


    ‘’Indrukwekkende roman.’’ - AD


    ‘’Zelden een boek gelezen waarin zo genadeloos geschiedenis wordt geschreven en tegelijk de nood om af te rekenen met de ouders zo hoog is.’’ - De Standaard

    Dit Writers Series-programma is Nederlandstalig.

    Na afloop boekverkoop door De Vries Van Stockum met gelegenheid tot signeren.
    Samenstelling programma: Ilonka Reintjens (Writers Unlimited)

    Writers Series: Alfred Birney in gesprek met Ellen Deckwitz
    Woensdag 10 april 2024, 20:30-22:00 uur Centrale Bibliotheek Podium B, Spui 68 2511 BT Den Haag

    Writers Unlimited organiseert jaarlijks in januari het Writers Unlimited Internationaal Literatuurfestival Den Haag (data: januari 2025) en door het jaar heen maandelijks Writers Series-programma's op diverse locaties in Den Haag, waaronder de Centrale Bibliotheek Den Haag. Het festival, met ruim honderd schrijvers, dichters, spoken word-artiesten en musici uit binnen- en buitenland vindt gedurende vier dagen plaats in onder meer Theater aan het Spui, Filmhuis Den Haag, Paard, Koninklijke Schouwburg, wijkbibliotheken, Haagse universiteiten en middelbare scholen.

  • Writers Unlimited 2024

    Indische roots in poëzie en muziek: Ellen Deckwitz en Robin Block

    Met: Ellen Deckwitz, Robin Block

    Writers Unlimited Internationaal Literatuurfestival Den Haag verwelkomde je in Bibliotheek Ypenburg met een prachtige literair-muzikale avond in het teken van een jonge generatie schrijvers en dichters met Indische roots. Kijken en luisteren naar de verhalen, poëzie en muziek van Ellen Deckwitz en Robin Block.

    Deze generatie met een familie-achtergrond in voormalig Nederlands-Indië leert de verhalen van toen onder andere kennen via hun grootouders. Ellens 'stalen oma' - grootmoeder Koos - woonde naast het gezin, en vertelde haar over wat ze had meegemaakt in de Japanse interneringskampen van 1942 tot 1945. Haar bundel Hogere natuurkunde - deels verhaal, deels gedicht - is het resultaat van talloze gesprekken die Ellen in de jaren daarna voerde met mensen wier wortels ook in het huidige Indonesië liggen.

    Ellen trad op met een generatiegenoot: dichter, muzikant en theatermaker Robin Block. Zijn grootouders vertrokken in 1949 uit Indonesië. Ze staken de oceaan over om een nieuw leven op te bouwen in Nederland, een land waarvan zij officieel staatsburgers waren, maar waar ze nog nooit waren geweest en dat hen niet warm onthaalde. Robin laat hun verhalen horen in poëzie en muziek. In zijn recente dichtbundel Handleiding voor Ontheemden (2023) spiegelt Block, balancerend tussen verschillende culturen en nationaliteiten, zijn eigen zoektocht naar identiteit aan die van zijn grootouders. Twee werelden vloeien samen: verhalen over de oude kolonie én de ontdekking van het moderne Indonesië.


    Ellen Deckwitz (1982) is sinds ze haar entree in de letteren maakte niet te stuiten: de afgelopen jaren verschenen prijswinnende bundels, boeken over schrijven (het geprezen Zo word je een geweldige dichter) en de bestseller Olijven moet je leren lezen. Daarnaast presenteert ze poetry slams, won er zelf ontelbare, haalde de finale van De slimste mens en schrijft columns in NRC. In 2019 verschijnt de dichtbundel Hogere natuurkunde en in 2022 de omnibus Eerste hulp bij poëzie. Ellen wint in 2021 De Johnny, de oeuvreprijs voor podiumpoëzie en in 2022 de Tollens, de oeuvreprijs voor al haar geschreven werk. Ze is met regelmaat te gast in radioprogramma's en leest in haar NPO Luister-podcast Poëzie vandaag elke werkdagochtend een Nederlands of vertaald gedicht voor.

    Robin Block (1980) is dichter, muzikant en performer. Block dicht vaak over de gedeelde geschiedenis van Nederland en Indonesië, over ontheemding, migratieachtergrond of een opvoeding tussen verschillende families en culturen. Block heeft meerdere albums uitgebracht met dromerige Indiefolk; hij wint in 2008 de prijs voor Beste Muzikant bij de Grote Prijs van Nederland en deed afgelopen jaar een muziektour op Java. Na Bestialen (2005) en het tweetalige In Between, Di Antara zoekt hij in zijn bundel Handleiding voor Ontheemden (2023) een nieuwe balans tussen Nederland en Indonesië. De bundel zal in februari 2024 in vertaling verschijnen in Indonesië. Daarnaast is Robin columnist bij Indisch tijdschrift Moesson.

    Festivaltip: we hadden meer events in petto met een Ind(ones)ische invalshoek: zaterdagmiddag 20 januari in Theater aan het Spui: Je bent wat je eet. Daarin doken we met bekende kookboekenschrijvers, waaronder Vanja van der Leeden (o.a. Indorock en Indostok) in de smakelijke wereld van culinaire vertellingen. Later die dag in hetzelfde theater tijdens de grote festivalavond Saturday Night Unlimited volgde Oude banden, nieuwe verbindingen: Indonesië en Nederland met schrijvers Adriaan van Dis, Maddy Stolk, Ellen Deckwitz, Robin Block en Lara Nuberg. Hoe kijken zij naar Indonesië, het land dat ze uit overlevering kennen en waar ze zelf in hun boeken of gedichten een nieuwe relatie mee zijn aangegaan?

    Van 18 tot en met 21 januari 2024 was het festival te vinden in theaters, bibliotheken en scholen door heel Den Haag: van Theater aan het Spui, Filmhuis Den Haag, Koninklijke Schouwburg en Paard tot Theater Dakota, de bibliotheken Nieuw Waldeck, Schilderswijk en Ypenburg en de Haagse Hogeschool. Met ruim negentig schrijvers, dichters en spoken word-artiesten en musici uit binnen- en buitenland. Met voordrachten, proza, poëzie, storytelling, spoken word, auteursinterviews, actuele gesprekken, films en muziek.

  • Writers Unlimited 2024 – Saturday Night Unlimited

    Boek van mijn leven met Ellen Deckwitz

    Schrijvers vertellen over hun favoriete boek: het boek dat hen inspireert of raakt; het boek dat hun artistieke, morele of intellectuele kompas heeft gevormd. Kortom: het boek dat ze iedereen aanraden. Interview: Hassnae Bouazza.

    Ellen Deckwitz koos als favoriet De avonden van Gerard Reve: zijn debuutroman uit 1947 over Frits van Egters, een 23-jarige mislukte gymnasiast die geplaagd wordt door verschrikkelijke dromen. Hij ergert zich aan zijn vader, zijn moeder en aan zijn vrienden.

  • Writers Unlimited 2024 – Saturday Night Unlimited

    Oude banden, nieuwe verbindingen: een reis via het Indische verleden naar het heden

    De band tussen Nederland en IndonesiÃ" is een complexe geschiedenis, en heeft generaties mensen met Indische roots sterk beïnvloed. Hoe kijken schrijvers van generaties geboren in Nederland naar het land van hun (groot)ouders? Het land dat ze alleen uit overlevering kennen, en waar ze zelf een nieuwe relatie mee aan zijn gegaan. Oude banden, nieuwe verbindingen gaat over wortels hebben in een ander land en andere tijd, over ontheemding en nieuwe banden met IndonesiÃ".

    Adriaan van Dis' oeuvre voert deels terug op zijn Indische achtergrond. In 2023 verscheen zijn roman Naar zachtheid en een warm omhelzen over zijn jeugd bij zijn grootvader en Ommie, de vrouw die hem verzorgde en opvoedde toen Adriaan niet thuis kon zijn omdat zijn vader worstelde met een kamptrauma.

    Maddy Stolk schreef in haar 'autofictie'-roman Soedah, laat maar (2023) over het kampverleden van haar moeder en hoe dat haar hele jeugd beinvloedde, terwijl ze het huis leegruimt na het overlijden van haar moeder. Zo kijkt ze de geesten uit haar jeugd nog eens aan.

    Auteurs Ellen Deckwitz, Lara Nuberg en Robin Block behoren tot de derde generatie van Indo's in Nederland. Hoe kijken zij naar de generaties voor hen? Wat is hun blik op het land waar hun voorouders geboren werden?

    Met voordracht van Adriaan van Dis, Ellen Deckwitz, Lara Nuberg en Robin Block.

  • Jan Brokken en Ellen Deckwitz

    De kampschilders - Ellen Deckwitz in gesprek met Jan Brokken

    Met: Ellen Deckwitz, Jan Brokken, Robin Block, Shantie Singh

    In zijn nieuwste boek De kampschilders (uitgave: Atlas Contact) verweeft Jan Brokken het verhaal van zijn ouders Han en Olga met dat van toonaangevende kunstenaars uit Bali, Willem en Maria Hofker en Rudolf Bonnet. In het toenmalige Nederlands-Indië tijdens de Tweede Wereldoorlog kwamen zij in dezelfde Japanse interneringskampen terecht als zijn ouders.
    De kunstenaars tekenden daar hun medegevangenen en boden de verschrikkingen het hoofd door hun vermogen om in ellendige omstandigheden toch iets moois te creëren. Brokken beschrijft niet alleen het leven in het kamp, maar ook de kunstenaarsgemeenschap op Bali voor de oorlog, en de manier waarop het kamptrauma het leven van zijn ouders na de oorlog heeft getekend. Zijn indrukwekkende, met werk van de Hofkers en Bonnet geïllustreerde boek werd goed ontvangen en stond op de longlists van zowel de Libris Geschiedenis Prijs als de Boekenbon Literatuurprijs.

    Ook de Indische grootmoeder van schrijver en dichter Ellen Deckwitz werd gedwongen in Japanse interneringskampen te blijven. Toen haar oma overleed ontdekte Deckwitz dat zij de enige in haar familie is die haar levensverhaal te horen had gekregen. Deckwitz' dichtbundel Hogere natuurkunde (uitgave: Pluim) – deels reisverhaal, deels mythe, deels getuigenis – is het resultaat van de gesprekken met mensen met Indische wortels. Zij ontving voor deze bundel de E. du Perronprijs, en het boek werd door Trouw, de Standaard en NRC geprezen als beste boek van het jaar.

    Writers Unlimited bracht deze twee prominente Nederlandse auteurs met elkaar in gesprek. Hoe kijken zij naar de rol van kunst in de geschiedenis van Nederlands-Indië? Wat heeft hen bewogen deze historische gebeurtenissen op hun beurt zelf tot kunst te verwerken? Hoe zijn ze daarbij te werk gegaan? Beide schrijvers namen ons mee in hun ontdekkingstocht door het verleden en droegen ook voor uit hun indrukwekkende werk, dat getuigt van diepgang en verbeeldingskracht.

    Dichter en muzikant Robin Block nam aan dit programma deel met poëtische en muzikale optredens. Van hem verscheen in 2023 Handleiding voor ontheemden: een poëtische zoektocht naar Blocks familiewortels in Indonesië. Zijn werk begeeft zich op het grensvlak van taal, muziek en performance. Block dicht vaak over de gedeelde geschiedenis van Nederland en Indonesië en over ontheemding en ergens bijhoren, zoals het leeft bij mensen met een koloniale familiegeschiedenis, een migratieachtergrond of een opvoeding tussen verschillende families en culturen.

    Dit Writers Series-programma was Nederlandstalig.
    Na afloop boekverkoop door De Vries Van Stockum met gelegenheid tot signeren.
    Samenstelling en presentatie programma: Shantie Singh (Writers Unlimited)

    Writers Series: Ellen Deckwitz in gesprek met Jan Brokken

    Woensdag 11 oktober 2023, 20:30-22:00 uur
    Centrale Bibliotheek Podium B, Spui 68 2511 BT Den Haag


    Writers Unlimited organiseert jaarlijks in januari het Writers Unlimited Internationaal Literatuurfestival Den Haag (data: 18-21 januari 2024) en door het jaar heen maandelijks Writers Series-programma's op diverse locaties in Den Haag, waaronder de Centrale Bibliotheek Den Haag. Het festival, met ruim honderd schrijvers, dichters, spoken word-artiesten en musici uit binnen- en buitenland vindt gedurende vier dagen plaats in onder meer Theater aan het Spui, Filmhuis Den Haag, Paard, Koninklijke Schouwburg, wijkbibliotheken, Haagse universiteiten en middelbare scholen.

  • Winternachten 2022 – Thursday Night Unlimited

    Woorden Worden Zinnen x Winternachten festival 2022

    Performers, poëzie & punchlines - met Elten Kiene, Aafke Romeijn, Derek Otte, Amara van der Elst, Gershwin Bonevacia, Ellen Deckwitz, Kelvin Allison, Athena Farrokhzad e.a.

    Jaaa, Woorden Worden Zinnen was terug op Winternachten! We bestelden een drankje en lieten ons meevoeren door de beste spoken word-artiesten en dichters van dit moment.

    Woorden Worden Zinnen is het populaire platform voor auteurs, spoken word-artiesten en muzikanten, dat al jarenlang vol energie en liefde voor taal de mooiste voordrachten en fijnste muziek presenteert aan uitverkochte zalen. Tijdens Winternachten bundelden we met WWZ en PAARD de krachten. In WWZ x Winternachten festival 2022 lieten naast Nederlandse dichters en spoken word-artiesten ook internationale auteurs van het festival hun stem horen tijdens een spraakmakend, extra lang programma. Goeie energie gegarandeerd!

    Line-up
    Tijdens dit programma zag en hoorde je onder anderen: WWZ-oprichter en spoken word-artiest Elten Kiene, schrijver en muzikant Aafke Romeijn, dichter Derek Otte, spoken-word artiesten Kelvin Allison en Amara van der Elst, dichter (en voormalig stadsdichter van Amsterdam) Gershwin Bonevacia, dichter Ellen Deckwitz, en de Iraans-Zweedse dichter Athena Farrokhzad.

  • Winternachten 2020

    VPRO OVT Live

    Met: Anneloes Timmerije, Clarice Gargard, Dido Michielsen, Ellen Deckwitz, Jos Palm, Liesbeth Zegveld, Nelleke Noordervliet, Paul van der Gaag, Reggie Baay, Robin Block, Stefan Hertmans

    Elke zondagochtend staat actualiteit van de geschiedenis centraal in een van de best beluisterde Nederlandse radioprogramma's. Zondagochtend 19 januari 2020 wordt OVT live uitgezonden vanaf het Winternachten festival.

    In de foyer van Theater aan het Spui luistert en kijkt u naar gesprekken, interviews en verhalen met onder meer festivalauteurs Stefan Hertmans - winnaar van de Constantijn Huijgens-prijs voor zijn gehele oeuvre -, Ellen Deckwitz, Clarice Gargard, Reggie Baay en Robin Block.

    Andere gespreksgasten zijn onder meer advocaat en hoogleraar Liesbeth Zegveld, onder meer bekend van processen aangespannen door nabestaanden van oorlogsslachtoffers in voormalig Nederlands-Indië, en schrijvers Dido Michielsen en Anneloes Timmerije die beiden recentelijk romans publiceerden die zich afspelen in voormalig Nederlands-Indië.

    Daarnaast omvat de uitzending vaste onderdelen als de column met een originele visie op heden of verleden, ditmaal van schrijver Nelleke Noordervliet, en de bespreking van historische publicaties. Presentatie: Paul van der Gaag en Jos Palm.

  • Winternachten 2020

    NRC Leesclub Live

    Met: Clarice Gargard, Ellen Deckwitz, Michel Krielaars

    Een traditie op het festival, de NRC Leesclub Live. Het panel, met daarin dichter Ellen Deckwitz en journalist Clarice Gargard, beide NRC-columnisten, besprak onder leiding van chef boeken Michel Krielaars Oeroeg (1948) van Hella Haasse. Ze beargumenteerden er een 'bijsluiter' bij - voor nieuwe lezers of diegenen die de novelle al kennen.

    Oeroeg is een novelle van de Nederlandse schrijfster Hella S. Haasse (1918-2011) die voor het eerst werd gepubliceerd in 1948. Het boek verscheen als Boekenweekgeschenk, en groeide uit tot een belangrijk werk in de Nederlandstalige literatuur. Oeroeg werd sinds die eerste publicatie dan ook vele malen herdrukt en vertaald. De inspiratie voor het verhaal vond Haasse in haar eigen gemis van Nederlands-Indië, waar ze werd geboren en een groot deel van haar jeugd doorbracht. In de novelle blikt een Nederlandse ik-verteller terug op zijn vriendschap met een jongen genaamd Oeroeg. Als jongens waren ze onafscheidelijk, maar door hun verschillen, waaronder vooral hun nationaliteit, groeiden ze uit elkaar. Als volwassenen staan ze tegenover elkaar als koloniale overheerser respectievelijk vrijheidsstrijder.

    De Indische romans van Hella Haasse gaan over de voormalige Nederlandse kolonie Nederlands-Indië. Van deze Indische romans is Oeroeg de eerste en Sleuteloog (2008) de laatste. Eén van de thema's in die Indische romans is kolonialisme, met name de verhouding tussen Nederland en zijn voormalige kolonie Nederlands-Indië. In Oeroeg komt die koloniale problematiek aan bod.

  • Winternachten 2020

    Indische roots in poëzie en muziek: Ellen Deckwitz en Robin Block

    Met: Ellen Deckwitz, Robin Block

    Tip: Ellen Deckwitz treedt ook samen met Robin Block en Adriaan van Dis op tijdens festivalavond Saturday Night Unlimited in Theater aan het Spui. Ze draagt voor tijdens de feestelijke jubileumavond Opening Night - A Free Mind, woensdag 15 januari en bij de geliefde NRC Leesclub Live waarin zij samen met Clarice Gargard en het publiek Hella Haasses novelle Oeroeg bespreken (zaterdagmiddag 18 januari in Theater aan het Spui).

    Winternachten festival verwelkomt u opnieuw in Bibliotheek Nieuw Waldeck met een prachtige literair-muzikale avond in het teken van een jonge generatie schrijvers en dichters met Indische roots. Kijk en luister naar de verhalen, poëzie en muziek van Ellen Deckwitz en Robin Block.

    Deze generatie met een familie-achtergrond in Nederlands-Indië leert de verhalen van toen onder andere kennen via hun grootouders. Dichter, theatermaker en poetryslammer Ellen Deckwitz (37) verwerkte die in haar nieuwe dichtbundel Hogere Natuurkunde. Haar 'stalen oma' - grootmoeder Koos - woonde naast het gezin, en vertelde haar als kind over wat ze had meegemaakt in de Japanse interneringskampen van 1942 tot 1945.

    Ellen Deckwitz treedt op met een generatiegenoot: de dichter, muzikant en theatermaker Robin Block (38). Zijn grootouders ontvluchtten in 1949 Nederlands-Indië. Ze staken de oceaan over om een nieuw leven op te bouwen in Nederland, een land waarvan zij officieel staatsburgers waren, maar waar ze nog nooit waren geweest en dat hen niet warm onthaalde. Robin laat hun verhalen horen in tekst en muziek.

    Winternachten internationaal literatuurfestival Den Haag viert zijn 25-jarig bestaan met een feestelijke editie! Van 15 tot en met 19 januari 2020 is Winternachten te vinden in theaters, bibliotheken en scholen door heel Den Haag: van Theater aan het Spui, Filmhuis Den Haag, het Institute of Social Studies, Zuiderstrandtheater en Paard tot Theater Dakota, de bibliotheken Schilderswijk, Ypenburg en Nieuw Waldeck. Met ruim honderd schrijvers, dichters en spoken word-artiesten uit binnen- en buitenland. Met voordrachten, proza, poëzie, storytelling, spoken word, auteursinterviews, actuele gesprekken, films en muziek.

    De jubileumeditie geeft bijzondere aandacht aan bevrijding, en specifiek: het dekoloniseren van het westerse denken. Hoe vrij is onze geest, wat betekent die vrijheid en zijn we werkelijk vrij of gevangen in de kaders van onze cultuur, maatschappij en geschiedenis? Met dit thema legt het festival onder meer ook een verbinding met zijn eerste edities, toen de relatie van Nederland met Indonesië, Suriname, de Antillen en Zuid-Afrika centraal stond.


  • Winternachten 2020

    Opening Night

    Met: Adriaan van Dis, Angelina Enny, Antjie Krog, Cynthia Mc Leod, Ellen Deckwitz, Goenawan Mohamad, Hassnae Bouazza, Jolyn Phillips, Karin Amatmoekrim, Nelleke Noordervliet, Petina Gappah, Reggie Baay, Rosabelle Illes, Shailesh Bahoran, Sigrid Kaag, Simon(e) van Saarloos, Ton van de Langkruis, Vamba Sherif

    Een fantastische line-up van vijftien Nederlandse en internationale auteurs gaf een preview van het festival met voordracht van hun nieuwe poëzie en proza, afgewisseld met dans van Shailesh Bahoran. Een feestelijke avond om de 25e verjaardag van het Winternachten festival te vieren met de presentatie van de jubileumbundel De verovering van Jupiter (Over de dekolonisatie van de geest). Het festival werd geopend door Sigrid Kaag, minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

    Allen schreven op verzoek van Writers Unlimited, in reflectie op het festivalthema, een kort essay, verhaal of gedicht voor deze jubileumbundel. Een unieke bundel met 28 prachtige bijdragen, samengesteld door Toef Jaeger en uitgegeven door Jurgen Maas. De bundel is in de reguliere (online) boekhandels.

    Op de plek waar in 1995 de eerste Indische Winternacht plaatsvond, Theater aan het Spui, ontvingen we deze jubileumopeningsavond met trots (inter)nationale auteurs waarmee het festival en zijn bezoekers door de jaren heen een bijzondere band opbouwden zoals Goenawan Mohamad (Indonesië) en Nelleke Noordervliet - die ook die eerste Winternacht optraden -, Adriaan van Dis, Antjie Krog (Zuid-Afrika), Reggie Baay, Manon Uphoff, Vamba Sherif en Cynthia McLeod (Suriname). Tip: kijk beslist eens in ons online video- en geluidsarchief en zoek op de namen van deze schrijvers en dichters!

    Winternachten festival zal altijd speuren naar talent en heeft in 25 jaar vele, vele debuterende auteurs uit binnen- en buitenland het woord gegeven. Hoe heerlijk was het om daarom deze avond ook, opnieuw of voor het eerst, Angelina Enny (Indonesië). Rosabelle Illes (Aruba), Jolyn Phillips (Zuid-Afrika) en, uit Nederland, Karin Amatmoekrim, Simon(e) van Saarloos en Ellen Deckwitz te verwelkomen. En ademloos te kijken en luisteren naar hun voordrachten.

    Theatermaker, choreograaf en veelzijdig hiphopvernieuwer Shailesh Bahoran voerde delen uit van zijn danssolo Heritage, waarin hij zich heeft laten inspireren door zijn Hindostaanse achtergrond; een korte video van The Theatre of Wrong Decisions werd vertoond en het Hesce Mourits kwartet van het Koninklijk Conservatorium Den Haag trad ook op.

    De presentatie van de Opening Night was in handen van Hassnae Bouazza.

    Het eerder voor dit programma aangekondigde optreden van Manon Uphoff komt te vervallen in verband met ziekte.

  • Winternachten 2020 – Saturday Night Unlimited

    Ellen Deckwitz en Adriaan van Dis: De erfenis

    Over familie, erfenis en hoe je wel of niet kunt ontsnappen aan de overlevering van geschiedenis, en daarmee je wortels, en het geluk, verdriet wat daarmee gepaard gaat: een gesprek onder leiding van Fiep van Bodegom, met muziek en poëzie van Robin Block.

    Ellen Deckwitz schreef in haar nieuwe bundel Hogere natuurkunde over de oorlog, over Nederlands-Indië en over de gevolgen daarvan voor het huidige Nederland. De grootmoeder in de tekst is haar Indische oma. Zij vertelt haar verhaal alleen aan haar kleindochter.

    Een belangrijk deel van het oeuvre van Adriaan van Dis gaat over de Indische invloeden binnen zijn familie. In zijn debuutnovelle Nathan Sid (1983) en de romans Indische duinen (1994), Familieziek (2002) en Ik kom terug (2014) schreef hij over zijn moeder en familie, over hoe familiegeschiedenis doorwerkt, generatie na generatie.

    Robin Block, dichter, musicus en theatermaker, volgt onder meer in zijn soloperformance Samudra ('oceaan') en in zijn samen met Angelina Enny (Indonesië) geschreven bundel In Between, Di Antara (2019), het pad van zijn grootouders die in 1949 Indië moesten ontvluchten, in tegenovergestelde richting.

    Tip: Ellen Deckwitz en Robin Block zijn vrijdagavond 17 januari te gast in het Winternachten festivalprogramma in Bibliotheek Nieuw Waldeck, aanvang 20:15 uur. Zaterdagmiddag 18 januari bespreekt Deckwitz, samen met collega NRC-columnist Clarice Gargard en het publiek, Oeroeg van Hella Haasse in NRC Leesclub Live, aanvang 14:00 uur in Theater aan het Spui.

  • Winternachten 2020 – Saturday Night Unlimited

    Brieven van overzee

    In 1795 verstuurde de inmiddels vrijgelaten tot slaaf gemaakte Wilhelmina Kelderman vanuit Paramaribo een hartverscheurende brief aan haar vroegere meester. De brief kwam niet aan, maar werd door Engelse schepen gekaapt en is pas twee eeuwen later geopend.

    Op verzoek van Winternachten festival lieten negen schrijvers en dichters zich door Wilhelmina's smeekbede inspireren, en schreven een eigen brief aan iemand in een (voormalige) kolonie, die ze tijdens dit programma presenteren. Ze dragen voor in hun moeder- of schrijftaal; de vertaling in het Engels en Nederlands wordt simultaan geprojecteerd.

    Met Antjie Krog (Zuid-Afrika), Alfred Birney (o.a. De tolk van Java), Reggie Baay (o.a. Het kind met de Japanse ogen), Ellen Deckwitz (o.a. de bundel Hogere natuurkunde), Rosabelle Illes (Aruba), Jolyn Phillips (Zuid-Afrika), Jasper Albinus (debuut in bloemlezing Hardop), dichter Angelina Enny (Indonesië) en dichter, muzikant en theatermaker Robin Block.

    Tip: Antjie Krog, Reggie Baay, Ellen Deckwitz, Jolyn Phillips dragen voor uit hun bijdrage aan de 25 jaar-Winternachten festival-jubileumbundel De verovering van Jupiter (Over dekolonisatie van de geest) tijdens de Opening Night - A Free Mind op woensdag 15 januari in Theater aan het Spui.

  • Antjie Krog en Ellen Deckwitz

    Antjie Krog & Ellen Deckwitz: Indië en Zuid-Afrika, geschiedenis in gedichten

    Met: Antjie Krog, Ellen Deckwitz, John Jansen van Galen

    Wat kan literatuur betekenen voor het begrip van geschiedenis? Ellen Deckwitz (1982) schreef een dichtbundel over de geschiedenis van haar oma in de nadagen van Nederlands-Indië - en besloot dat dat niet kon zonder zelf de reis naar Indonesië te maken. Met De Steen vreest mij (2011) won ze de C. Buddingh'-prijs voor het beste poëziedebuut. Ze is een van de belangrijkste dichters van haar generatie en is een graag geziene gast op literaire podia. Deckwitz schrijft geschiedenis in gedichten die de gebeurtenissen voelbaar maken.
    De Zuid-Afrikaanse dichter, schrijver en journalist Antjie Krog (1952) houdt zich al een oeuvre lang bezig met de vraag of de kracht van woorden opgewassen is tegen de kracht van daden. Veel van haar boeken en dichtbundels zijn in het Nederlands vertaald, waaronder De Kleur van je Hart, Niets liever dan zwart, en Een andere tongval.
    Met groot vertrouwen begon Krog te schrijven over de mogelijkheid van verzoening na het einde van de apartheid. Ze meende dat die mogelijk moest zijn zolang ieders verhalen maar gehoord werden maar ze ondervindt - zowel in de maatschappij als in haar werk - steeds meer de beperkingen van de taal. Krogs werk is met verschillende prijzen bekroond, zoals de Hertzogprijs in Zuid-Afrika en in Nederland de Gouden Ganzenveer, die ze in 2018 kreeg uitgereikt.

    Ellen Deckwitz en Antjie Krog gingen vrijdag 15 februari bij B-Unlimited in gesprek over wat de literatuur heeft toe te voegen aan het historische verhaal. Gespreksleider was John Jansen van Galen, die zijn sporen verdiend heeft als historicus van de dekolonisatie.

    Programma samengesteld door Toef Jaeger (Writers Unlimited)
    Boekverkoop in de zaal door De Vries Van Stockum Boeken

  • Winternachten 2013

    Schrijversfeest 2013

    Met: Bart Moeyaert, Denise Jannah, Ellen Deckwitz, Guus Janssen, Jaap Cohen, Joke van Leeuwen, Lucas Hüsgen, Marja Pruis, Nico Dijkshoorn, Pieter Steinz, Roland Colastica, Ronald Giphart, Stephan Enter, Wouter Godijn

    Het festival sluit groots af met het Schrijversfeest in de Koninklijke Schouwburg. Een programma rond de Nederlandse literatuur met optredens van o.a. Joke van Leeuwen, Nico Dijkshoorn, Ronald Giphart, Bart Moeyaert, jazz-zangeres Denise Jannah en pianist en componist Guus Janssen. 

    Hoe staat het ervoor met de Nederlandse letteren? Aan het begin van het jaar maken we de balans op. Schrijfster en critica Marja Pruis geeft haar visie op de stand van zaken. Met muziek en voordracht eren we drie grote schrijvers en dichters die ons in 2012 ontvielen. Jazzkoningin en zangeres Denise Jannah zingt een gedicht van Gerrit Komrij, begeleid door gitarist Robby Alberga. Componist en pianist Guus Janssen eert Bernlef met een compositie voor stem en piano. En we luisteren naar een opname van dichter Rutger Kopland. De Curaçaose auteur en acteur Roland Colastica - hij debuteerde vorig jaar met de jeugdroman Vuurwerk in  mijn hoofd -  vertelt ons het verhaal over zijn moedertaal het Papiaments, hoe hij als kind kennismaakte met de Nederlandse literatuur, over het belang van voorlezen en verhalen vertellen.

    Uitreiking Haagse literatuurprijzen
    Vier schrijvers vallen vandaag in de prijzen: Stephan Enter ontvangt de F. Bordewijk-prijs voor zijn roman Grip, Wouter Godijn de Jan Campert-prijs voor zijn dichtbundel Hoe H.H. de wereld redde, en Lucas Hüsgen de J. Greshoff-prijs voor beschouwend proza voor zijn boek Nazi te Venlo. Multitalent Joke van Leeuwen krijgt de Constantijn Huygensprijs voor haar volledige oeuvre. Met haar theatrale dankwoord sluiten we de middag af: een uniek optreden van deze schrijfster, dichteres, illustratrice en cabaretière. De prijzen worden uitgereikt door de wethouder voor cultuur van Den Haag, Marjolein de Jong.

    Een programma in samenwerking met het Nederlands Letterenfonds, Stichting Lezen en de Jan Campert Stichting.

  • Winternachten 2013 – Winternacht 2 - schrijvers, muziek en film op vijf podia

    Who's afraid of youth

    Jongeren van Haagse scholen presenteren hun eigen gedichten. Meer dan tien uur poëzie-les hebben ze achter de rug. Inspiratie kwam van de dichter Ellen Deckwitz. Na veel schrijven en schrappen, uitbreiden en inkorten, brengen ze nu zelf hun allerbeste gedichten op het festival. Vanavond treedt ook Ellen Deckwitz met hen op. Programma i.s.m. Huis van Gedichten. Nederlandstalig.

  • Winternachten 2013 – Winternacht 2 - schrijvers, muziek en film op vijf podia

    Lang leve de poëzie!

    De beste dichters van het jaar dragen vanavond hun gedichten aan ons voor. Genomineerden voor de VSB Poëzieprijs, samen met Ellen Deckwitz (C. Buddingh'-prijs 2012 voor het beste poëziedebuut) en Rodaan Al Galidi (Literatuurprijs Europese Unie), luiden de nacht in met vrolijke gedichten en gedachten. Een programma in samenwerking met Poetry International.  Nederlandstalig.