Dean Bowen
(Zoetermeer, 1984) is dichter, performer en docent. In zijn werk kijkt hij hoe de identiteit van mensen zich verhoudt tot de maatschappij, zoals blijkt uit zijn meertalige bundel Bokman (2018). Zijn krachtige voordracht leverde hem de eerste Van Dale SPOKEN Award op in de categorie 'Poëzie'; hij was in 2019 en 2020 stadsdichter van Rotterdam. In zijn Ik vond geen spoken in Achtmaal (2020) beschrijft een naamloze figuur middels dagboeknotities, gedichten, biechten, en rituelen de zoektocht naar wat er overblijft van een mens, lang nadat zij gestorven zijn. Hij publiceerde gedichten op online platforms SampleKanon en Hard//Hoofd en in tijdschriften als nY en Kunsttijdschrift Vlaanderen. Samen met muzikant-kunstenaar Willie Darktrousers en met dichters Martin Rombouts en Maxime Garcia Diaz maakte hij de muziek- en spoken word-voorstelling Poetic Resistance: een poëtische aanklacht over woede en verzet.
(WN 2023)Deel deze pagina:
Archief beschikbaar voor: Dean Bowen
-
De grondstof van het gedicht
Met: Alara Adilow, Asha Karami, Caro Derkx, Dean Bowen, Irina Baldini, Johan van Dijke, Maarten van der Graaff, Marieke Lucas Rijneveld, Martin Rombouts, Marwin Vos, Maxime Garcia Diaz, Mustafa Stitou, Willie Darktrousers
In het slotprogramma van Winternachten festival 2023 gingen dichters en kunstenaars op zoek naar de grondstof van het gedicht. Hoe worden het geweld van de delving van grondstoffen, de vernietiging van levens en werelden, en de uitputting van de aarde hoorbaar en voelbaar in taal? Waar is het gedicht van gemaakt: kan het zelf ook plunderen en schaden?
De grondstof van het gedicht was een avondvullend programma met bekende en nieuwe stemmen, onverwachte performances, dans, muziek en beeld.
Wie een kinderboek over een boerderij openslaat ziet geen hypermoderne, destructieve industrie, maar lieflijke taferelen. Deze verdoezeling van de werkelijkheid is volgens de Britse zoöloog, auteur en activist George Monbiot te wijten aan hardnekkige beelden over onze omgang met dier en land, die zijn ontleend aan de dichtkunst. 'Een van de grootste bedreigingen voor het leven op aarde is poëzie,' schreef hij dan ook provocatief.
Toch is het plunderen van de aarde wel tot de moderne poëzie doorgedrongen. In het gedicht 'Sinaasappel, bitter je schil', van de Surinaamse dichter Michaël Slory, leggen de mineralen zelf getuigenis af van die geschiedenis:'Op Afobaka wil ik zijn
als de arbeiders staken,
de morgen zich boort
in de papaya,
het bauxiet woedend zingt
over zoveel misbruik,
zoveel leugens
zoveel misleiding.'Boekhandel De Vries van Stockum was in de foyer aanwezig met een stand waar o.a. de boeken van de auteurs die aan dit programma deelnemen, verkrijgbaar waren - met gelegenheid tot signeren!
De grondstof van het gedicht was samengesteld door dichter en schrijver Maarten van der Graaff.
-
All the World's Excuses
Met: Angel ArunA, Astrid H. Roemer, Caleb Azumah Nelson, Chika Unigwe, David Diop, Dean Bowen, Martine Woudt, Nazrina Rodjan, Neske Beks, Rachida Lamrabet, Radna Fabias, Sarita Bajnath, Shantie Singh
In het Winternachten festival-programma All the World's Excuses vertelden prominente auteurs Chika Unigwe (VS, o.a. Fata Morgana), David Diop (Frankrijk, International Booker Prize-winnaar voor Meer dan een broer) en Caleb Azumah Nelson (VK, o.a. het zeer goed ontvangen romandebuut Open water) over de globale sporen van slavernij en hoe dit doorwerkt in onze huidige samenleving, de literatuur en hun boeken. Zij bogen zich over (post)kolonialisme, migratie en identiteitsvorming. En uiteraard droegen zij voor uit eigen werk. De gespreksleiders waren Rachida Lamrabet en Dean Bowen.
Verder vertelde schrijver Neske Beks hoe haar nieuwe boek De kleine Morrison, een wegwijzer in het lezen van haar werk vanuit Zwart perspectief (2023) zich verhoudt tot het thema van All the World's Excuses, en of dat ook geldt voor auteurs uit Nederland of Vlaanderen met wortels in voormalige koloniën. Ook schrijver Astrid H. Roemer en dichter Radna Fabias droegen bij met voordrachten. Zangeres Angel ArunA vertolkte eigen werk en poëzie van dichter en singer-songwriter Raj Mohan in het Sarnámi.
Voorafgaand aan dit programma in Zaal 1 openden we de avond in de foyer van Theater aan het Spui met een kort voorprogramma, met optredens van schrijver Chika Unigwe en dichter Dean Bowen, en gepresenteerd door Sarita Bajnath.
All the World's Excuses stelde vragen over de plek die verhalen over slavernij en de afschaffing daarvan krijgen in ons collectieve geheugen, en over wat schrijvers meegeven aan jongeren die zoeken naar hun (onzichtbare) verhaal en identiteit in het land waar ze geboren zijn.
Op alle continenten zijn verhalen hierover lange tijd niet gehoord, onderdrukt of onzichtbaar gemaakt. Dankzij het talent en werk van vele schrijvers hebben deze verhalen echter een thuis gekregen in de wereldliteratuur. Aan de hand van deze literatuur wordt het gewicht van deze geschiedenis, het belang van het delen van deze verhalen invoelbaar gemaakt.
Boekhandel De Vries van Stockum was in de foyer aanwezig met een stand waar o.a. de boeken van de auteurs die aan dit programma deelnemen, verkrijgbaar zijn!
Dit programma was samengesteld door Shantie Singh, auteur van o.a. de romans Vervoering (2014) en De kier (2020).
All the World's Excuses was Engels gesproken; niet-Engelstalige voordrachten werden simultaan in het Engels geprojecteerd op een zaalscherm.
Met dagkaart ook 's middags naar Verhalen die verbinden
Voorafgaand aan het avondprogramma All the World's Excuses vond op zondag 16 april vanaf 14:30 uur in Theater aan het Spui het Winternachten festival-middagprogramma Verhalen die verbindenplaats. Een dagkaart met toegang voor beide festivalprogramma's op 16 april was verkrijgbaar. -
Gedichten uit de Berberbibliotheek
Dichters Dean Bowen, Anne Vegter en Joost Baars droegen voor uit de Berberse poëzie ter gelegenheid van de voltooiing van de Berberbibliotheek. Hierin is werk bijeengebracht van de belangrijkste auteurs met een Berberse achtergrond. Op initiatief van schrijver Asis Aynan en vertaler Hester Tollenaar zijn tien boeken in Nederlandse vertaling verschenen. Als sluitstuk was er de bundel Vallende tijd met werk van de vier grootste dichters uit de Rif: Mohammed Chacha, Ahmed Ziani, Fadma el Ouariachi en Mimoun el Walid. In hun gedichten wordt de liefde bezongen, de migratie verfoeid en om emancipatie geschreeuwd.
-
Dichten in Dunglish en andere talen
Hoe kan literatuur de taal uitdagen? Na het Mandarijn en het Spaans is het Engels de meest gesproken taal ter wereld. Het is een taal van de macht, van massacultuur, van imperialisme en overheersing, maar ook een taal waarin solidariteit, activisme en begrip tot uitdrukking komen, waarin altijd aan de poten van de macht wordt gezaagd: een meerderheidstaal vol minderheidstalen.
Welke rol speelt het Engels in de poëzie die in Nederland en België wordt geschreven? Dit vroeg Winternachten festival aan zeven jonge dichters die in het Engels schrijven, in het Nederlands, die zowel in het Nederlands áls in het Engels schrijven, die meertalige poëzie schrijven, die in Nederland en België wonen, die 'hier' geboren zijn of niet.
Wat is de status van het Engels in hun poëzie? Ze schrijven er speciaal voor Winternachten festival een vers gedicht over: Veva Leye, Dean Bowen, Samira Saleh, Mia You en Caglar Koseoglu; ook Joost Baars en Charlotte Van den Broeck, beide genomineerd voor de VSB Poëzieprijs 2018, nemen deel en reageren met hun werk. De VSB Poëzieprijs 2018 wordt kort na Winternachten festival op donderdag 25 januari uitgereikt in Theater Diligentia in Den Haag.
